Sau khi phải trải qua 3 năm đối phó với dịch bệnh Covid -19, cộng thêm gặp khó trong việc phát hành trái phiếu và huy động vốn từ ngân hàng, hoạt động kinh doanh của nhiều doanh nghiệp bất động sản lớn đã lao dốc không phanh và đối mặt với những khoản nợ trái phiếu, ngân hàng… lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng.
Trước tình trạng trên, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành địa phương đã tích cực vào cuộc tháo gỡ khó khăn thúc đẩy thị trường bất động sản hồi phục trở lại.
Sau những nỗ lực trên, thị trường bất động sản từ nửa cuối năm 2023 đến nay đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi trở lại, song tốc độ còn chậm và chủ yếu diễn ra ở phân khúc chung cư cho nên tình hình vốn của hầu hết các doanh nghiệp vẫn còn hết sức khó khăn.
Giữa bối cảnh đó, thời gian gần đây, ngày càng nhiều doanh nghiệp tìm cách huy động vốn của cổ đông để phục vụ cho việc trả nợ và kinh doanh, phát triển dự án qua việc phát hành thêm cổ phiếu.
Theo thống kê chưa đầy đủ, tính đến thời điểm hiện tại đã có khoảng hơn 10 doanh nghiệp bất động sản lớn liên tiếp công bố kế hoạch huy động hàng nghìn tỷ đồng của cổ đông phục vụ cho việc trả nợ trái phiếu, ngân hàng và phát triển dự án; thậm chí là thanh toán tiền bảo hiểm xã hội và lương cho nhân viên…
Mới đây nhất, ngày 5/6, Công ty Cổ phần Đầu tư Hải Phát (Hải Phát - Invest, mã: HPX) đã thông qua kế hoạch chào bán 152,08 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 1.000:500, tương ứng cổ đông sở hữu 1.000 cổ phiếu được quyền mua thêm 500 cổ phiếu với giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Thời gian thực hiện dự kiến trong năm 2024 khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận.
Số tiền 1.520 tỷ đồng dự kiến huy động được từ đợt chào bán, Hải Phát dự kiến dùng 1.410,5 tỷ đồng để thanh toán gốc và lãi các khoản nợ trái phiếu (mã trái phiếu HPX122018, HPXH2123008, HPXH2124009 và trái phiếu HPXH2125007); còn lại 110,3 tỷ đồng sẽ được dùng để thanh toán gốc và lãi của khoản nợ vay tại Ngân hàng TMCP Bảo Việt - chi nhánh Hà Nội.
Khoảng một tuần lễ trước đó, Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Đất Xanh (mã DXG) cũng đã công bố Nghị quyết việc triển khai phương án chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu.
Theo đó, Đất Xanh dự kiến chào bán 150,1 triệu cổ phiếu giá 12.000 đồng/cổ phiếu cho cổ đông, tỷ lệ 20,8% (cổ đông sở hữu 1.000 cổ phiếu được quyền mua 208 cổ phiếu mới).
Số tiền huy động dự kiến là 1.801,6 tỷ đồng, Đất Xanh sẽ dành phần lớn là 1.358 tỷ đồng góp vốn vào Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Hà An để thanh toán một phần nợ tại Công ty Cổ phần Hội An Invest (công ty con của Hà An) bao gồm cả gốc và lãi 761,7 tỷ đồng, số tiền còn lại góp vốn để thanh toán nợ tại Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại - Dịch vụ Hà Thuận Hùng (công ty con của Hà AN) bao gồm cả gốc và lãi. Thời gian dự kiến vào quý III - IV/2024 cho đến năm 2025.
Ngoài ra, còn hơn 443 tỷ còn lại, Đất Xanh dùng để thanh toán các nghĩa vụ phải trả, chi phí, gồm: Một phần lãi và gốc trái phiếu mã DXGH2125002 phát hành ngày 31/12/2021, thanh toán một phần nghĩa vụ thuế và các khoản nộp Nhà nước, thanh toán chi phí lương và bảo hiểm xã hội…
Tương tự, Công ty CP Phát triển Nhà Bà Rịa - Vũng Tàu (HOSE:HDC cũng dự kiến chào bán 20 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu thông qua việc thực hiện quyền mua, với tỷ lệ 1.000:148 (mỗi cổ phiếu tương ứng với một quyền mua và mỗi 1.000 quyền mua cho phép mua thêm 148 cổ phiếu mới). Phương án trên đã Đại hội đồng cổ đông thường niên 2023 Hodeco thông qua vào tháng 4/2023. Thời gian nhận đăng ký và nhận tiền mua cổ phiếu sẽ từ ngày 10/5-5/6/2024.
Nếu thương vụ được thực hiện thành công, Hodeco sẽ tăng số lượng cổ phiếu lên hơn 155,1 triệu và vốn điều lệ sẽ tăng lên trên 1.551 tỷ đồng.
Với 20 triệu cổ phiếu chào bán, Hodeco dự kiến thu về 300 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền sẽ được doanh nghiệp sử dụng để thanh toán gốc và lãi 8 hợp đồng tín dụng của công ty.
Cụ thể, HDC dự kiến trả 75 tỷ đồng cho BIDV, 91 tỷ đồng cho PGBank, 54 tỷ đồng cho TPBank và 80 tỷ đồng cho Vietcombank.
Trước đó, Novaland cũng đã thông qua phát hành thêm tới 1,37 tỷ cổ phiếu, trong đó có 1,17 tỷ cổ phiếu phát hành cho cổ đông hiện hữu để huy động 11.700 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền sẽ được Novaland ưu tiên sử dụng để tái cơ cấu nợ và thanh toán các khoản nợ phải trả đến hạn; thanh toán lương, chi phí vận hành, thực hiện các dự án do tập đoàn làm chủ đầu tư.
Trong cảnh tương tự, Công ty Cổ phần Đầu tư và Kinh doanh Nhà Khang Điền cũng dự kiến chào bán thêm 110,09 triệu cổ phiếu riêng lẻ cho 20 nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp với giá 27.250 đồng/cổ phiếu, huy động 3.000 tỷ đồng, dự kiến triển khai trong năm 2024.
Trong đó, số tiền huy động hơn 3.000 tỷ đồng, Nhà Khang Điền dự kiến dùng 300 tỷ đồng trả nợ vay và 2.700 tỷ đồng đầu tư góp thêm vốn vào Công ty TNHH MTV Đầu tư kinh doanh Nhà Khang Phúc để đơn vị này thanh toán các khoản nợ ngân hàng….
Nhận định về xu hướng trên, chuyên gia Công ty Chứng khoán MB cho rằng, phương thức huy động vốn trên sàn sẽ là một trong những hoạt động nổi bật trong thời gian sắp tới của các công ty bất động sản trong phần còn lại của năm 2024 nhằm tái cấu trúc nợ vay, đáp ứng các nghĩa vụ tài chính về đất với nhà nước và chi phí phát triển dự án tăng cao.
“Sức khỏe tài chính của nhiều doanh nghiệp bất động sản hiện vẫn còn yếu và chưa tiếp cận được nguồn vốn, chi phí phát triển dự án sẽ ngày càng gia tăng, do đó việc bán dự án cho các chủ đầu tư có tiềm lực tài chính, năng lực phát triển tốt là cần thiết để có thể duy trì hoạt động và phát triển. Đây sẽ là một xu hướng quan trọng của thị trường bất động sản trong phần còn lại của năm 2024”, chuyên gia nhận định./.