Ảnh minh hoạ.

Gần đây một số phương tiện thông tin đại chúng tiếp tục phản ánh hiện tượng một số tổ chức tín dụng ép khách hàng mua bảo hiểm khi vay vốn hoặc gửi tiền tiết kiệm.

Các tổ chức này có thể tăng lãi suất/"ép" khách hàng tất toán khoản vay nếu hủy hợp đồng bảo hiểm, cung cấp thông tin chưa đầy đủ, rõ ràng về sản phẩm bảo hiểm, chuyển từ tiền tiết kiệm tại ngân hàng của khách hàng sang mua bảo hiểm nhân thọ…

Trước tình trạng trên, ngày 15/2 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã có công văn chỉ đạo các tổ chức tín dụng nghiêm túc chấp hành các quy định pháp luật và chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động kinh doanh, đại lý bảo hiểm.

Đồng thời cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ có biện pháp xử lý nghiêm trong trường hợp phát hiện nhân viên/đơn vị kinh doanh ép khách hàng mua bảo hiểm và tổ chức tín dụng chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật đối với hành vi này.

Theo văn bản trên, cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng sẽ phối hợp với Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) tiến hành thanh tra, xử lý các vi phạm trong hoạt động đại lý bảo hiểm của tổ chức tín dụng.

Loạt ngân hàng bị tố "lừa" khách mua bảo hiểm

Liên quan đến vấn đề trên, kể với VnExpress.net, chị Đỗ Như Hương cho biết, tháng 6/2021 lần đầu chị biết tới sản phẩm "Tâm An đầu tư" khi đến chi nhánh của Ngân hàng Sài Gòn (SCB) tại Hà Nội đáo hạn sổ tiết kiệm.

Chị kể, được nhân viên SCB gợi ý chuyển sang hình thức tiết kiệm đầu tư linh hoạt kỳ hạn 6 năm, được rút trước hạn và hưởng lãi suất cao hơn. Chị đã nhiều lần tỏ ý nghi ngờ, nhân viên SCB vẫn khẳng định "sản phẩm này không phải là bảo hiểm nhân thọ mà là tiết kiệm kết hợp đầu tư". Ngoài ra, nhiều khách hàng cũng đã chuyển sang hình thức này vì tỷ suất sinh lời tốt và dòng tiền linh hoạt hơn tiền gửi thông thường.

Tới khi nhận thông báo từ hãng bảo hiểm Manulife yêu cầu đóng thêm khoản phí 50 triệu đồng để duy trì hợp đồng bảo hiểm, chị mới hay "không có khoản tiết kiệm nào ở đây". 110 triệu đồng này đã được bỏ vào sản phẩm bảo hiểm kết hợp đầu tư của Manulife, trong đó 50 triệu đồng là khoản phí bảo hiểm cơ bản đóng hàng năm, 60 triệu còn lại phân bổ vào quỹ liên kết đầu tư.

Chị cho biết nhân viên ngân hàng cam kết mức lãi 9,5% một năm, nhưng điều này là sai sự thật. "Hoá ra, tôi phải chấp nhận toàn bộ rủi ro khi đầu tư, thậm chí khoản tiền đầu tư này có lúc lỗ mấy chục phần trăm", chị Hương nói.

Chị Đỗ Hồng Anh (Hà Nội) là một khách hàng đã tham gia bảo hiểm Sun Life qua tư vấn của TPBank, cũng đã khiếu nại lên Ngân hàng Nhà nước và Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính). Chị cho rằng nhân viên tư vấn không trung thực khi giao kết hợp đồng.

Theo đơn tố cáo của chị Hồng Anh, nhân viên tư vấn nói đây là sản phẩm đầu tư liên kết giữa TPBank với công ty bảo hiểm Sun Life, tên là Sun Sống sung túc, sau 6 năm sẽ được nhận gốc lẫn lãi với mức sinh lời 8,7% một năm. Tiền sẽ được đem đầu tư lấy lãi, khi cần có thể rút trước một khoản từ năm thứ tư. Chị nói không hề được nhắc đây là sản phẩm bảo hiểm nhân thọ trong suốt thời gian tư vấn. Tuy nhiên, tới sau này, chị Hồng Anh mới biết toàn bộ 90 triệu chị bỏ vào là khoản phí bảo hiểm, không hề có bất kỳ khoản tiền nào phân bổ vào đầu tư.

Trong khi đó, tờ Tuổi trẻ ngày 16/2 đưa tin, chị Ngân, sau bốn năm bươn chải kiếm sống tại TP.HCM, dành dụm được 70 triệu đồng. Tuy nhiên, do được cử đi xuống cơ sở spa ở Đồng Nai vài tháng, thấy cầm nhiều tiền mặt không an toàn, chị Ngân mang toàn bộ tới Techcombank (Đồng Nai) gửi tiết kiệm.

Tuy nhiên, trong một lần tình cờ đưa "sổ tiết kiệm" cho bạn xem, chị Ngân mới tá hỏa khi biết đã mua bảo hiểm nhân thọ, không có sổ tiết kiệm nào từ ngân hàng. Ngoài 70 triệu ban đầu, chị Ngân còn "gửi tiết kiệm" thêm 10 triệu đồng (thực chất là đã hạ mệnh giá bảo hiểm).

Giải thích lý do ký tên trên hợp đồng bảo hiểm, chị Ngân cho biết do tin rằng ngân hàng tặng bảo hiểm khi gửi tiết kiệm. Và đây cũng là lần đầu tiên trong đời chị Ngân tới ngân hàng để gửi tiết kiệm.

Các ngân hàng nói gì?

Liên quan đến việc “bị tố” ép khách mua bảo hiểm, trả lời VnExpress, SCB, TPBank và Manulife, Sunlife (hai hãng được phân phối bảo hiểm độc quyền theo hình thức bancassurance tại hai nhà băng trên) đều không đề cập chi tiết về các trường hợp cụ thể. Họ khẳng định luôn quán triệt nhân viên thực hiện quy định pháp luật.

TPBank còn cho biết "các khách hàng đều đã được trả lời và làm rõ đây là hình thức bảo hiểm đầu tư, không tư vấn sai và không gây hiểu nhầm cho khách hàng là gửi tiền tiết kiệm".

SCB cho hay đang hợp tác với Manulife để giải quyết. Còn Manulife thì nói, nếu phát hiện các hành vi sai trái của cá nhân giao kết hợp đồng sẽ "lập tức chuyển vụ việc đến cơ quan chức năng".

Manulife phân tích thêm, trong suốt quá trình giao kết hợp đồng, khách hàng có nhiều cơ hội nhận biết về việc bản thân tham gia hợp đồng bảo hiểm. Công ty thường xuyên cập nhật tiến trình cấp phát hợp đồng bảo hiểm bằng tin nhắn đến số điện thoại như "Công ty đã nhận phí bảo hiểm"; "đã nhận Đơn yêu cầu bảo hiểm nhân thọ"; gọi chúc mừng, xác nhận việc tham gia hợp đồng bảo hiểm mới. Ngoài ra, việc khách hàng ký lên giấy xác nhận bàn giao bộ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đã thể hiện sự nhận biết.

Với TPBank, họ cho biết các khiếu nại liên quan đến quá trình tư vấn và hiểu về hợp đồng sẽ được tổ chuyên trách giữa hai bên giải quyết. Nếu có sai phạm, ngân hàng cam kết yêu cầu đối tác xử lý, đảm bảo đặt quyền lợi của khách hàng trước tiên. Còn đối tác của họ là Sun Life Việt Nam cho biết đang làm việc với các bộ phận liên quan "để có những phản hồi phù hợp".