Đầu năm 2022 đến nay, sau khi “quả bom” trái phiếu Tân Hoàng Minh bị kích nổ, hàng loạt những vụ phát hành trái phiếu nghìn tỷ lọt vào tầm ngắm của các nhà đầu tư. Đây cũng là thời điểm khiến các nhà đầu tư phải nhìn lại quá trình huy động vốn rầm rộ qua kênh trái phiếu từ mấy năm trước đó.
“Soi” danh mục trái phiếu phát hành những lô trái phiếu, cái tên mới nổi Kita Invest với những lô trái phiếu nghìn tỷ khiến các nhà đầu tư chú ý.
Những lô trái phiếu nghìn tỷ của Kita Invest
Dữ liệu phát hành trái phiếu của Kita Invest không có nhiều thông tin. Ghi nhận trong 3 tháng của năm 2020 Kita Invets bất ngờ phát hành 8 lô trái phiếu liên tiếp nhau với tổng giá trị huy động lên đếm 2.500 tỷ đồng. Các lô trái phiếu này đều có kỳ hạn 3 năm, đáo hạn vào năm 2023.
Chỉ riêng trong 2 ngày 4 và 5/5/2020 Kita Invets đã phát hành thành công 6 lô trái phiếu, tổng giá trị 2.100 tỷ đồng. Toàn bộ các lô trái phiếu này đều kỳ hạn 3 năm, đáo hạn vào ngày 4 và 5/5/2023.
Sau đó 2 tháng, ngày 30/7/2020 Kita Invest tiếp tục huy động thành công 2 lô trái phiếu KITA.BOND2020.07 và KITA.BOND2020.08 tổng giá trị 400 tỷ đồng. Các lô trái phiếu này đều có kỳ hạn 3 năm, đáo hạn vào ngày 30/7/2023.
Những thông tin về đại lý phát hành, trái chủ, tổ chức phân phối, đảm bảo, lưu ký… đều không được công bố. Vậy Kita Invest là doanh nghiệp như thế nào mà huy động số tiền lớn hàng nghìn tỷ chỉ trong vài tháng ngắn ngủi?
Cái tên mới nổi Kita Invest
Nói về Kita Invest, doanh nghiệp thành lập tháng 1/2019. Công ty được giới bất động sản biết đến chỉ mấy tháng sau khi thành lập (tháng 5/2019) bằng thương vụ trúng đấu giá đình đám cùng trong năm 2019.
Thông tin cụ thể, thời điểm đó Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank - mã chứng khoán STB) rao bán khối tài sản gồm 2.455 quyền sử dụng đất tổng diện tích 602.225m2 thuộc dự án Khu dân cư phường Bình Thuỷ, quận Bình Thuỷ, Thành phố Cần Thơ. Đây là lần thứ 2 Sacombank mang khối tài sản nay ra rao bán với giá khởi điểm 3.424 tỷ đồng – đã giảm được khoảng 1.143 tỷ đồng so với lần rao bán trước đó vào cuối năm 2018.
Kết quả lần thứ 2 rao bán, không lâu sau đó sacombank cập nhật kết quả “đã thanh lý” đối với khối tài sản này. Dự án này là tài sản thuộc Công ty Ngân Thuận – doanh nghiệp từng liên quan đến doanh nhân Trầm Bê.
Nói về Công ty Ngân Thuận và Dự án Khu dân Cư Bình Thuỷ, tháng 12/2003, UBND tỉnh Cần Thơ đã giao 150,5 ha đất dự án Khu dân cư phường Bình Thủy cho Công ty TNHH Xây dựng Ngân Thuận (Ngân Thuận). Tuy vậy, dự án chưa triển khai được nhiều thì Ngân Thuận mang 2.455 lô đất nền trên phần diện tích 602.225,8m2 nói trên thế chấp tại Sacombank. Sau khi vụ việc liên quan ông Trầm Bê được xử lý, Sacombank rao bán các tài sản liên quan, trong đó ngoài KDC Bình Thuỷ còn có KCN Phong Phú…
Quay lại với KDC Bình Thuỷ, không lâu sau đó Sacombank đã cập nhật kết quả đã thanh lý xong khối tài sản này. Thông tin về giá bán, về người mua không được công bố cụ thể.
Tuy thông tin người mua và giá không được công bố, nhưng không lâu sau đó Kita Invest – doanh nghiệp ngành bất động sản mới thành lập không lâu - đã công bố thông tin về dự án Stella Mega City do công ty làm chủ đầu tư. Dự án có quy mô diện tích 150ha – ngang bằng với tổng diện tích đất mà UBND tỉnh Cần Thơ đã giao cho Công ty Ngân Thuận năm 2003 – lớn hơn rất nhiều so với số diện tích của các lô đất mà Sacombank rao bán kể trên. Dự án Stella Mega City toạ lạc đúng vị trí của Khu dân cư Ngân Thuận nói trên. Có thể lý giải, Kita đã bằng cách nào đó “ôm trọn” cả 150ha đất từ Ngân Thuận.
Đưa lô đất về tay, Kita Invest cũng nhanh chóng đổi tên thành Stella Mega City và đưa dự án ra bán. Thông tin chính sách bán hàng của Kita khá linh hoạt. Đặc biệt trong chương trình hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng Kita Invest cho biết ưu đãi lãi suất “chỉ áp dụng cho khách hàng là cá nhân có nhu cầu vay vốn tại VPBank đồng thời ĐỒNG Ý KÝ KẾT THÔNG QUA HỢP ĐỒNG DỊCH VỤ & BẢO ĐẢM VỚI CÔNG TY MEKONG THỊNH VƯỢNG".
Cũng trong năm 2020 ngay khi ôm về dự án Stella Mega City này, Kita Invest đã huy động thành công 2.500 tỷ đồng từ những lô trái phiếu kể trên.
Và bóng dáng VPBank tại Kita Invest
Ngoài thông tin về việc có ưu đãi lãi suất với khách hàng ký hợp đồng vay tại VPBank, không có nhiều thông tin về dự án này cũng như các hình thức huy động vốn. Tuy nhiên, truy vết số trái phiếu nghìn tỷ do Kita Invest phát hành, lại có một số thông tin ít ỏi về trái chủ.
Cụ thể, ngày 31/8/2022 vừa qua CTCP Chứng khoán VPBank đã có 1 giao dịch đảm bảo. Bên nhận đảm bảo là Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh. Tài sản đảm bảo là các trái phiếu của Kita Invest phát hành.
Cụ thể, Chứng khoán VPBank đã mang 140.000 trái phiếu KITA.BOND2020.05 và 60.000 trái phiếu KITA.BOND2020.06 thế chấp. Đây là số trái phiếu trong các lô trái phiếu mà KITA Invest phát hành vào 5/5/2020. Tổng giá trị trái phiếu mang đi thế chấp của Chứng khoán VPBank tính theo mệnh giá 200 tỷ đồng.
Nói về Chứng khoán VPBank, Công ty chứng khoán này tiền thân là Chứng khoán ASC. Tháng 1/2022 Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank – mã chứng khoán VPB) đã nhận chuyển nhượng 26.186.000 cổ phần tương ứng tỷ lệ 97,42% vốn điều lệ của Chứng khoán ASC, đưa công ty này trở thành công ty con.
Ngay sau đó, tháng 4/2022 Chứng khoán ASC tăng vốn điều lệ "khủng" từ hơn khoảng 2.680 tỷ đồng lên thành 8.920 tỷ đồng và VPBank nắm giữ 891.306.000 cổ phần tương ứng tỷ lệ 99,922%. Ngay sau đó, tháng 5/2022 Chứng khoán ASC đổi tên thành CTCP Chứng khoán VPBank. Chứng khoán VPBank chính là đơn vị mang số trái phiếu của Kita Invest tổng 200 tỷ đồng nói trên đi thế chấp ngân hàng vào tháng 8/2022.
Như vậy công ty con do VPBank sở hữu 99,922% vốn điều lệ là trái chủ của Kita Invest, đã mang số trái phiếu Kita Invest trị giá 200 tỷ đồng đi thế chấp tại ngân hàng An Bình.
Bản thân Kita Invest không có nhiều thông tin giao dịch đảm bảo. Lưu vết duy nhất cho thấy tháng 3/2022 doanh nghiệp này mang toàn bộ quyền tài sản và lợi ích hợp pháp phát sinh từ Hợp đồng đặt cọc để chuyển nhượng quyền tài sản của Dự án Khu đô thị Nam Thăng Long tại quận Tây Hồ, và quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội thế chấp tại VPBank Chi nhánh Bến Thành.
Trong khi đó, liên quan đến Kita Invest cho thấy, tháng 12/2021 Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Tân Thành đã đưa 112,7 triệu cổ phần tương ứng 98% vốn điều lệ của Kita Invest làm tài sản thế chấp tại VPBank - Giấy chứng nhận số cổ phần này do Kita Invest cấp từ ngày 11/9/2021. Cùng với thế chấp cổ phần, có ghi chú cổ phần kèm “toàn bộ cổ tức, quyền mua cổ phần, quyền nhận cổ phiếu thưởng, quyền tài sản, quyền lợi và lợi ích vật chất khác phát sinh từ cổ phần nêu trên cũng thuộc tài sản đảm bảo”.
Nhắc đến Công ty Tân Thành, doanh nghiệp này mới thành lập từ tháng 12/2020. Cũng trong tháng 12/2021 – khi Công ty Tân Thành mang 98% số cổ phần của Kita Invest đi thế chấp tại VPBank, thì một công ty khác – Công ty TNHH Mekong Thịnh Vượng lại mang 53,48% vốn cổ phần của Công ty Tân Thành (tương ứng phần vốn góp 1.765 tỷ đồng) thế chấp tại chính VPBank cho khoản vay của doanh nghiệp này. Mà Mekong Thịnh Vượng chính là đối tác mà Kita Invest thêm vào trong điều kiện để nhà đầu tư được hưởng ưu đãi về lãi suất khi mua dự án Stella Mega City nói phía trên.
Còn 46,36% vốn điều lệ còn lại của Công ty Tân Thành (tương ứng phần vốn góp 1.530 tỷ đồng) lại được Công ty TNHH Đầu tư Thương mại Bình Tân mang thế chấp tại VPBank chi nhánh Bến Thành cũng trong tháng 12/2021.
Đến tháng 3/2022 Thương mại Bình Tân lại mang tất cả quyền tài sản phát sinh từ và/hoặc liên quan đến hợp đồng chuyển nhượng dự án Dự án Khu đô thị Nam Thăng Long với CTCP Tập đoàn dược phẩm Vimedimex. Quyền tài sản nêu trên được hiểu là cả các quyền và lợi ích hợp pháp mà Bên bảo đảm có được phát sinh từ Hợp Đồng Đặt Cọc và các văn bản khác được Bên bảo đảm giao kết hợp pháp theo quy định của pháp luật liên quan tới việc mua bán/chuyển nhượng dự án Khu đô thị Nam Thăng Long.
Nhắc đến Thương mại Bình Tân, nhà đầu tư lại nhìn đến lô trái phiếu “khủng” 1.300 tỷ đồng mà doanh nghiệp này huy động cuối năm 2021. Thông tin cụ thể, ngày 1/11/2021 Thương mại Bình Tân phát hành thành công 1.300 tỷ đồng lô trái phiếu BTICH2126001 – trái phiếu có kỳ hạn 60 tháng, đáo hạn vào tháng 11/2026. Thông tin liên quan đến lãi suất trái phiếu, đến trái chủ, đến tài sản đảm bảo, đến tổ chức tư vấn phát hành… đều không được công ty công bố. Tuy vậy thông tin từ hợp đồng giao dịch đảm bảo của Bình Tân tại VPBank Bến Thành cho thấy ngày 28/12/2021 Bình Tân đã hoàn tấy giao dịch đặt cọc mua dự án Khu đô thị Nam Thăng Long từ Dược phẩm Vimedimex. Đây cũng là thời điểm Bình Tân vừa huy động xong lô trái phiếu 1.300 tỷ đồng nêu trên.
Điểm lại 1 vòng liên quan đến các giao dịch thế chấp có thể thấy, Mekong Thịnh Vượng và Thương mại Bình Tân mang tổng 99,84% vốn điều lệ của Công ty Tân Thành thế chấp tại VPBank. Công ty Tân Thành lại mang 98% vốn điều lệ của Kita Invest thế chấp tại VPBank. Còn Kita Invest mang quyền tài sản và lợi ích hợp pháp phát sinh từ Hợp đồng đặt cọc để chuyển nhượng quyền tài sản của Dự án Khu đô thị Nam Thăng Long tại quận Tây Hồ, và quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội thế chấp tại VPBank Bến Thành. Mà Thương mại Bình Tân cũng mang tất cả quyền tài sản phát sinh từ và/hoặc liên quan đến hợp đồng đặt cọc để chuyển nhượng dự án Khu đô thị Nam Thăng Long thế chấp tại VPBank Bến Thành.
Những thông tin liên quan thì có thể tóm tắt:
Kita Invest, doanh nghiệp "non trẻ" mới thành lập nửa năm đã mua dự án Khu đô thị Bình Thuỷ (Ngân Thuận) - dự án do Sacombank rao bán giá 3.400 tỷ đồng. Kita Invest ngay khi vừa thành lập được 4-5 tháng cũng đã huy động 2.500 tỷ đồng trái phiếu rất nhanh chóng, chỉ trong vòng 3 tháng.
Cuối năm 2021 – thời điểm Bình Tân ký hợp đồng đặt cọc mua dự án Khu đô thị Nam Thăng Long từ Vidimex cũng là lúc Bình Tân huy động xong 1.300 tỷ đồng trái phiếu – lô trái phiếu không có công bố thông tin liên quan đến trái chủ cũng như tài sản đảm bảo, mục đích phát hành.
Và giữa các doanh nghiệp được "nhắc tên" có mối liên hệ mật thiết qua những giao dịch đảm bảo.
Thủy Trúc
