Quy định được ban hành trong bối cảnh nhu cầu nhà ở xã hội trên địa bàn Thành phố gia tăng mạnh, nhằm bảo đảm việc tiếp nhận, giải quyết hồ sơ được thực hiện công khai, minh bạch, thống nhất, đúng đối tượng, đồng thời ngăn chặn tình trạng “cò” hồ sơ, trục lợi chính sách.

Theo Sở Xây dựng, hướng dẫn này nhằm cụ thể hóa Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Nghị quyết số 201/2025/QH15 của Quốc hội và các quy định pháp luật có liên quan; qua đó bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các đối tượng được thụ hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội.

Chủ đầu tư phải công khai thông tin dự án từ sớm

Đối với các dự án nhà ở xã hội không sử dụng vốn đầu tư công, chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện nghiêm việc công bố, công khai thông tin theo quy định. Cụ thể, trước thời điểm khởi công xây dựng ít nhất 3 ngày làm việc, chủ đầu tư phải thông báo thời điểm khởi công và hồ sơ thiết kế xây dựng đến cơ quan quản lý Nhà nước về xây dựng tại địa phương.

Trong vòng 30 ngày kể từ khi khởi công, chủ đầu tư phải cung cấp đầy đủ thông tin về dự án để công bố công khai trên Trang thông tin điện tử của Sở Xây dựng, UBND cấp xã nơi có dự án; đồng thời đăng tải ít nhất một lần trên báo là cơ quan ngôn luận của chính quyền địa phương và công bố tại sàn giao dịch bất động sản của chủ đầu tư (nếu có). Việc công khai nhằm giúp người dân tiếp cận đầy đủ thông tin, chuẩn bị hồ sơ và giám sát quá trình triển khai dự án.

Trước thời điểm nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội ít nhất 30 ngày, hoặc khi đề nghị thông báo nhà ở đủ điều kiện bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, chủ đầu tư phải gửi quyết định giá bán, giá thuê mua kèm hồ sơ xây dựng giá đã được thẩm tra về Sở Xây dựng để công khai trên Cổng thông tin điện tử UBND TP.Hồ Chí Minh và Trang thông tin điện tử của Sở Xây dựng.

Đồng thời, chủ đầu tư phải báo cáo bằng văn bản tổng số căn hộ dự kiến bán và thời điểm dự kiến bắt đầu nhận hồ sơ để Sở Xây dựng kiểm tra, công bố công khai trong thời gian tối thiểu 30 ngày.

Không được ủy quyền ký hợp đồng, kiểm soát chặt đối tượng thụ hưởng

Sở Xây dựng lưu ý, chủ đầu tư không được ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác ký hợp đồng đặt cọc, hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai và chỉ được ký hợp đồng khi nhà ở đủ điều kiện theo quy định pháp luật.

Căn cứ thông tin dự án đã được công khai, hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội nộp hồ sơ trực tiếp hoặc trực tuyến cho chủ đầu tư. Chủ đầu tư có trách nhiệm tập hợp, rà soát hồ sơ, lập danh sách các đối tượng dự kiến được giải quyết theo thứ tự ưu tiên và gửi về Sở Xây dựng để kiểm tra, xác định đúng đối tượng, điều kiện thụ hưởng, tránh trùng lặp việc đã được hỗ trợ nhà ở xã hội trước đó.

Chủ đầu tư chỉ được ký hợp đồng mua bán, thuê mua, thuê nhà ở xã hội khi dự án đủ điều kiện theo quy định pháp luật và giá bán, giá thuê mua đã được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt hoặc công bố công khai theo quy định.

Sau khi nhận danh sách các đối tượng đã ký hợp đồng, trong thời hạn 15 ngày, Sở Xây dựng có trách nhiệm kiểm tra, cập nhật và công khai danh sách các đối tượng được mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội trên Trang thông tin điện tử của Sở để người dân theo dõi, giám sát.

Quy định rõ đối tượng, điều kiện nhà ở và thu nhập

Các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội được xác định theo Điều 76 Luật Nhà ở 2023, bao gồm: người có công với cách mạng; hộ nghèo, cận nghèo; người thu nhập thấp tại đô thị; công nhân, người lao động; cán bộ, công chức, viên chức; lực lượng vũ trang; người bị thu hồi đất chưa được bồi thường bằng nhà ở; học sinh – sinh viên và doanh nghiệp trong khu công nghiệp.

Trong đó, các đối tượng được giải quyết mua, thuê mua và thuê nhà ở xã hội được phân định cụ thể theo từng nhóm, bảo đảm phù hợp với mục tiêu chính sách. Riêng đối tượng thuê nhà ở xã hội không bắt buộc phải đáp ứng đầy đủ điều kiện về nhà ở và thu nhập.

Về điều kiện nhà ở, người đăng ký phải chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình hoặc có nhà nhưng diện tích bình quân dưới 15 m² sàn/người. Trường hợp đã có nhà ở nhưng ở xa nơi làm việc (từ 14,5 km đối với phường hoặc từ 20 km đối với xã) và khoảng cách từ dự án nhà ở xã hội đến nơi làm việc gần hơn so với nhà ở hiện tại thì vẫn được xem xét hỗ trợ.

Về điều kiện thu nhập, quy định cụ thể mức trần thu nhập theo từng nhóm đối tượng. Đối với người thu nhập thấp, công nhân, cán bộ, công chức, viên chức, mức thu nhập bình quân tháng thực nhận không quá 20 triệu đồng đến 40 triệu đồng, tùy tình trạng hôn nhân và hoàn cảnh gia đình. Đối với lực lượng vũ trang, thu nhập được xác định theo hệ số so với thu nhập của sĩ quan cấp bậc hàm Đại tá. Trường hợp không có hợp đồng lao động phải được cơ quan công an cấp xã xác nhận theo cơ sở dữ liệu dân cư.

Ngoài ra, các đối tượng thuộc nhóm người thu nhập thấp, công nhân và cán bộ, công chức, viên chức còn được áp dụng hệ số điều chỉnh mức thu nhập và chính sách khuyến khích tiếp cận nhà ở xã hội trên địa bàn TP.HCM theo quy định của UBND Thành phố./.