Trong tuần trước, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục sử dụng các công cụ hoạt động thị trường mở nhằm duy trì thanh khoản trên hệ thống ở mức vừa đủ và gián tiếp tác động lên mặt bằng lãi suất liên ngân hàng.
Cụ thể, theo số liệu của SSI Research, NHNN đã phát hành 73,8 nghìn tỷ đồng tín phiếu với kỳ hạn 7 ngày, tăng 65,5% so với tuần trước. Lãi suất phát hành đạt 4,5% (tăng 50 điểm cơ bản so với tuần trước) trong 4 ngày đầu tuần và tăng lên 5,0% vào phiên giao dịch thứ 6.
Nghiệp vụ mua kì hạn 7 ngày cũng được sử dụng đều đặn với khối lượng trung bình hàng ngày đạt 1 nghìn tỷ đồng và lãi suất cũng được điều chỉnh tăng dần và kết tuần đạt 5,5% (tăng 90 điểm cơ bản).
Kết tuần, NHNN đã hút ròng tổng cộng 34,6 nghìn tỷ đồng thông qua kênh hoạt động thị trường mở và khoảng hơn 23 nghìn tỷ đồng thông qua kênh bán ngoại tệ.
Mặt bằng lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm tăng 40 điểm cơ bản lên 4,9% và kỳ hạn 1 tuần – 1 tháng lên vùng 5,2% - 5,6%.
Theo các chuyên gia, NHNN sẽ duy trì thanh khoản trên hệ thống ngân hàng ở trạng thái không quá dồi dào trong giai đoạn còn lại của năm nhằm duy trì mặt bằng lãi suất liên ngân hàng VND ở vùng 5,0 – 5,5%, để tạo mức chênh lệch hợp lý với lãi suất USD, giảm thiểu áp lực lên tỷ giá.
Cũng trong tuần trước, NHNN thông báo tăng một số lãi suất điều hành, sau gần 11 năm kể từ lần tăng gần nhất, trong đó đáng chú ý nhất là việc tăng 100 điểm cơ bản cho một số lãi suất như lãi suất chiết khấu, tái cấp vốn và trần lãi suất huy động dưới 6 tháng.
Với mức điều chỉnh kể trên, lãi suất điều hành đã về lại mức tương đương tháng 3/2020 và thấp hơn 50 điểm cơ bản so với thời điểm trước COVID (ngoại trừ trần lãi suất huy động dưới 6 tháng).
Động thái này diễn ra ngay sau khi Fed nâng lãi suất điều hành trong kỳ họp tháng 9 và tương đồng với xu hướng của các NHTW khác sau quyết định của Fed. Tuy việc tăng lãi suất này không gây quá nhiều bất ngờ cho thị trường (khi mặt bằng lãi suất trên thị trường 2 đã liên tục tăng kể từ cuối tháng 7), mức tăng 100 điểm cơ bản trong 1 lần được đánh giá là tương đối lớn so với các quyết định trước đó của NHNN và so với các quốc gia trong khu vực.
Bên cạnh đó, việc tăng lãi suất nghiêng nhiều về hướng duy trì môi trường ổn đỉnh tỷ giá, hơn là kiểm soát lạm phát khi chỉ số CPI vẫn ở trong tầm kiểm soát.
Theo các chuyên gia SSI Research, dư địa NHNN để tiếp tục tăng lãi suất điều hành là có khi lạm phát có thể sẽ cao hơn giai đoạn trước COVID trong khi đó mặt bằng lãi suất vẫn thấp hơn mức trước COVID.
Khảo sát trên thị trường cho thấy, sau khi NHNN áp dụng lãi suất điều hành mới vào ngày 23/9, các NHTMCP đều có động thái điều chỉnh mặt bằng lãi suất huy động của mình, ở hầu hết các kỳ hạn. Trong đó, mức tăng kịch trần ở kỳ hạn 6 tháng được ghi nhận tại ACB, SHB và các NHTM nhỏ khác và tăng khoảng 20-50 điểm cơ bản ở kỳ hạn trên 12 tháng, tại MBB, ACB, SHB,…
Châu Giang
