WiGroup: Lợi nhuận nhóm ngân hàng tư nhân chậm lại, gây áp lực năm 2023

Ngày 21/2, công ty cung cấp dữ liệu và giải pháp công nghệ tài chính WiGroup đã công bố báo cáo của nhóm này về kết quả kinh doanh quý 4/2022 một số ngành nổi bật trong đó có ngành ngân hàng.

Áp lực tăng trưởng lợi nhuận năm 2023

Theo WiGroup, lợi nhuận toàn ngành ngân hàng trong quý 4/2022 đạt gần 43.000 tỷ đồng, tăng 17,9% so với cùng kỳ. Động lực tăng trưởng của cả ngành trong các tháng cuối năm đến chủ yếu từ nhóm các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước với mức tăng trưởng 57,3% so với năm 2021. Đây cũng là nhóm ngân hàng duy nhất tăng trưởng lợi nhuận so với quý liền kề (tăng 25%).

Trong khi đó, lợi nhuận của nhóm ngân hàng thương mại tư nhân lớn lại giảm 14,5% dưới áp lực của việc chi phí lãi gia tăng đột biến do việc tiếp cận nguồn vốn giá rẻ không còn dễ dàng như giai đoạn trước.

Về biên lãi ròng (NIM), trong quý 4/2022 NIM của ngành ngân hàng gần như đi ngang, cho thấy mức tăng của chi phí vốn vẫn đang được chuyển giao cho khách hàng có nhu cầu đi vay.

"Dù vậy, trong năm 2023, NIM của ngành nhiều khả năng sẽ bị thu hẹp đáng kể để các ngân hàng triển khai các gói hỗ trợ về vốn cho nền kinh tế và tăng trích lập dự phòng trong bối cảnh nợ xấu gia tăng", báo cáo này viết.

Hoạt động cho vay của toàn ngành tăng trưởng 3,4% (so với quý trước) trong các tháng cuối năm, sau khi Ngân hàng Nhà nước nới room tín dụng cho một số các ngân hàng.

Tuy vậy, WiGroup cho biết, nếu so với cùng kỳ các năm trước thì mức tăng khoản mục cho vay khách hàng vẫn tương đối thấp, do dư địa cho vay không còn nhiều vì phần lớn tín dụng đã được hấp thụ trong 6 tháng đầu năm và hầu hết gần 70% các khoản vay mới là các khoản vay ngắn hạn.

CASA giữa các ngân hàng đứng đầu dần thu hẹp

Hầu hết các ngân hàng thương mại đều có xu hướng giảm CASA trong năm 2022 đặc biệt là giai đoạn cuối năm 2022 do sự tăng lên của lãi suất huy động.

Trong đó sự sụt giảm lớn nhất diễn ra tại các ngân hàng có quy mô vốn nhỏ. Tại các ngân hàng thương mại Nhà nước, mức biến động CASA trong năm 2022 lại gần như không đáng kể. Trong đó, Vietcombank đã thu hẹp khoảng cách với nhóm top đầu từ khoảng 15% so với trước kia, xuống chỉ còn chưa đến 1,5%.

WiGroup cho rằng cuộc đua về tỷ lệ CASA năm 2023 sẽ tiếp tục có lợi cho các ngân hàng quốc doanh nhờ vào những lợi thế sẵn có và sự thay đổi trong chính sách về phí dịch vụ của các đơn vị này.

Số lượng các ngân hàng dễ bị tổn thương bởi nợ xấu tăng lên

Theo WiGroup, đà tăng của nợ xấu đã chậm lại trong quý 4/2022, khi tỷ lệ nợ xấu trong hệ thống gần như đi ngang và chỉ nhích nhẹ lên mức 1,61%, cho thấy những nỗ lực kiểm soát nợ xấu của các ngân hàng đang có hiệu quả.

Tuy nhiên, dự phòng cho vay khách hàng đã giảm 11% so với quý trước đó. Mức giảm phân bố tập trung chính tại các ngân hàng thương mại Nhà nước với quy mô khoảng 25.700 tỷ đồng (giảm 22% so với quý trước), chủ yếu được dùng để xử lý các nhóm nợ xấu, đặc biệt là nhóm nợ cấp 5, tiêu biểu như tại các ngân hàng BIDV và VietinBank.

Trừ nhóm ngân hàng dự phòng rủi ro lớn hơn 100% gần như không đổi thì tỷ lệ các ngân hàng có LLR nhỏ hơn 50% trong cơ cấu đã tăng gần 2,5 lần so với cuối năm ngoái, chiếm 17%. Theo WiGroup, điều này cho thấy số lượng các ngân hàng dễ bị tổn thương bởi nợ xấu đang tăng lên.

Về tình hình thanh khoản, báo cáo của WiGroup cho biết căng thẳng tại nhóm ngân hàng lớn và ngân hàng thương mại Nhà nước đã hạ nhiệt trong các tháng cuối năm 2022. Cụ thể, tỷ lệ huy động tại các ngân hàng này đã tăng cao trở lại trong quý 4/2022, vượt tăng trưởng cho vay khoảng 2-3%.

Tuy nhiên, đối với nhóm các ngân hàng vừa và nhỏ còn lại thì nhu cầu vốn huy động để đảm bảo an toàn cho vay vẫn còn tương đối lớn, thể hiện qua việc tỷ lệ LDR có xu hướng tiếp tục phá đỉnh trong quý IV, đạt mức 79%.

WiGroup kỳ vọng, trong giai đoạn sắp tới, với việc áp dụng Thông tư 26/2022, thanh khoản toàn hệ thống được dự báo sẽ được cải thiện tích cực, đặc biệt là đối với nhóm các ngân hàng thương mại Nhà nước. Theo cách ghi nhận mới, tỷ lệ LDR tại các ngân hàng trên sẽ về mức quanh 81% tạo dư địa cho việc mở rộng cho vay trong năm 2023 và giảm áp lực lên lãi suất.