Sửa Luật Đất đai: Khó nhất, phức tạp nhất là phương pháp xác định giá đất

Ngày 20/2, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức Tọa đàm góp ý về các quy định của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) liên quan đến tài chính về đất đai và giá đất.

Phát biểu tại buổi tọa đàm, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, quản lý đất đai là lĩnh vực rất phức tạp, nhạy cảm, tác động đến toàn bộ xã hội, các giai tầng, các lĩnh vực. Do vậy, Ủy ban Kinh tế xác định đây là lĩnh vực rất cần nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học về vướng mắc, bất cập, làm sao giải quyết hài hòa các mối quan hệ giữa doanh nghiệp, Nhà nước và người dân là vấn đề khó nhưng hết sức quan trọng.

Góp ý vào các quy định liên quan đến tài chính về đất đai và giá đất, PGS.TS Ngô Trí Long, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học-Đào tạo, Đại học Thành Đông cho biết, trong thời gian qua, cơ chế xác định giá đất còn nhiều bất cập mà nguyên nhân chủ yếu do việc xác định giá đất cụ thể thấp hơn so với giá thị trường gây thu thất thu ngân sách Nhà nước, nhiều tiêu cực, tham nhũng. Nguyên nhân do việc xác định giá đất và phương pháp định giá đất chưa phù hợp, chưa sát với giá trên thị trường.

Để mức giá của Nhà nước định phản ánh sát giá thị trường, theo PGS.TS Ngô Trí Long, giải pháp tối ưu nhất là giá đất sẽ do các tổ chức, cơ quan chuyên nghiệp về định giá đất độc lập tiến hành thực hiện. Các tổ chức này cũng có nghĩa vụ tuân thủ các chuẩn mực, nguyên tắc, phương pháp định giá trong “Tiêu chuẩn định giá Tài sản của Việt Nam”, bảo đảm sự thống nhất trong việc định giá đất như phản ánh trung thực giá thị trường, nguyên tắc độc lập, khách quan của các chủ thể tư vấn, xác định giá đất, tuân thủ cơ chế kiểm tra, giám sát…

Đặc biệt, các tổ chức định giá đất cần thực hiện một cách khách quan các tiêu chuẩn định giá đất để bảo đảm được tính khách quan, minh bạch và giá đất do cơ quan định giá đất xác định sẽ phản ánh đúng giá trị của thị trường.

Về tổ chức tư vấn định giá đất, đại biểu Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội đề nghị cần có những quy định cụ thể hơn về tổ chức này, trong đó nên bổ sung vào quyền hạn của tổ chức này được quyền yêu cầu cơ quan nhà nước quản lý thông tin về đất đai cung cấp những thông tin để phục vụ cho nhiệm vụ của tổ chức.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh.

Phát biểu kết luận Tọa đàm, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, qua thảo luận, các ý kiến đều thống nhất về vai trò, vị trí của chính sách liên quan đến tài chính về đất đai và giá đất. Nhiều ý kiến đề nghị các quy định cụ thể trong các điều khoản giữa Luật Đất đai và các luật khác thì cần được bổ sung, hoàn thiện hơn nữa.

Vấn đề thuế trong dự thảo Luật này còn rất mỏng, do đó đề nghị cần quy định thêm nguyên tắc, còn Luật Thuế sẽ quy định các vấn đề cụ thể.

Liên quan đến tài chính về đất đai, nhiều ý kiến đề nghị nghiên cứu thêm các trường hợp miễn giảm tiền thuê đất, tiền sử dụng đất. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị các chuyên gia, nhà khoa học tham vấn cho Ủy ban Kinh tế về nội dung này. Về vấn đề điều tiết ngân sách trung ương, địa phương, các đại biểu cũng đề nghị cần hoàn thiện thêm trong chính sách về thuế.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, vấn đề khó nhất, phức tạp nhất là chưa có hướng mở để đưa ra phương pháp xác định giá đất cụ thể trong các trường hợp để giải quyết tất cả vướng mắc, bất cập. Dù yêu cầu đặt ra rất cao và khó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị cần tính toán để khắc phục các khó khăn, vướng mắc.

Ngoài ra, có nhiều ý kiến quan tâm đến thời điểm tính tiền sử dụng đất, phương án nộp tiền hàng năm hoặc 1 lần cho cả dự án. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị các cơ quan tiếp tục nghiên cứu để có phương án tối ưu.

Về bảng giá đất, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, có những biến động về bảng giá đất nên cần có điều chỉnh để quá trình thực thi thuận lợi. Về hội đồng thẩm định giá đất, đề nghị phải đảm bảo tính độc lập, tính chuyên môn nghiệp vụ của Hội đồng thẩm định giá đất, cơ quan định giá, cơ quan quyết định giá đất, bảo đảm trung thực, khách quan.

Ngoài ra, vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau về cơ quan chuyên môn giúp cho cấp ủy chính quyền địa phương xử lý vấn đề này, các ý kiến băn khoăn chính quyền địa phương là HĐND hay UBND, cơ quan chuyên môn giúp HĐND hoặc UBND để xác định giá đất là Sở Tài chính hay Sở Tài nguyên và Môi trường.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, thời gian tới, cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tổ chức thêm các hội nghị, hội thảo, tọa đàm về các chủ đề khác của dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Đồng thời mong nhận được sự đồng hành của các chuyên gia, nhà khoa học trong thời gian tới để dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đảm bảo tính khả thi để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5 và thông qua tại Kỳ họp thứ 6 tới.