Giá nhà tập thể “đắt ngang” chung cư
Báo cáo của Savills Hà Nội cho biết, trước bối cảnh giá nhà đang có xu hướng tăng, thị trường chứng kiến sự mất cân đối cung cầu nhà ở, đặc biệt là những sản phẩm thuộc phân khúc vừa túi tiền. Trong đó, nhà tập thể cũ có diện tích vừa phải, nằm tại trung tâm trở thành lựa chọn của hộ gia đình nhỏ, ít người. Do đó, giá nhà chung cư cũ, tập thể cũ… cũng bị đẩy giá tăng theo.
Theo tìm hiểu của phóng viên, những căn tập thể cũ tại các quận trung tâm Hà Nội như Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng,… được rao bán với mức giá cao ngất ngưởng, từ 55-85 triệu đồng/m2, tức là ngang giá với những dự án chung cư mới.
Mặc dù giá bán cao nhưng thanh khoản của các khu tập thể lại khá dễ dàng và nhanh chóng do đáp ứng nhu cầu thực tế, nằm ở vị trí thuận tiện. Đây cũng là nguyên nhân khiến giá nhà tại những khu vực này thường bị đẩy tăng cao.
Chị Lê Hạnh, môi giới bất động sản khu vực quận Hai Bà Trưng cho hay, giá nhà chung cư tăng cao chót vót khiến nhiều người chuyển hướng tìm mua tập thể cũ với hy vọng sắp tới thành phố sẽ đẩy mạnh việc cải tạo, xây mới thì sẽ có cơ hội đổi căn hộ đẹp hơn.
“Mặc dù bên ngoài các khu tập thể đã xuống cấp nhưng nhiều căn tập thể cũ được cải tạo đẹp như chung cư nên thu hút khá nhiều người quan tâm. Từ đầu năm đến giờ, lượng giao dịch thành công của tôi chủ yếu đến từ phân khúc này do có diện tích nhỏ nên khi cộng vào thì giá tiền vẫn phù hợp với nhiều người”, chị Hạnh chia sẻ.
Ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội nhìn nhận, Hà Nội là thành phố có tỷ lệ đô thị hóa cao, nhu cầu về nhà ở và đầu tư bất động sản lớn. Dù giá nhà tăng cao liên tục trong giai đoạn vừa qua, nhưng nhu cầu mua các sản phẩm có giá dưới 3 tỷ đồng như nhà trong ngõ, chung cư cũ, tập thể cũ,… vẫn nhiều.
“Nhu cầu ở thực cao trong khi nguồn cung chưa đáp ứng được nên giá tăng là điều đương niên. Những căn hộ tập thể có giá trên dưới 2 tỷ đồng phù hợp với tài chính của nhiều người, nên dù xập xệ họ vẫn lựa chọn mua để ở tạm, chờ ngày cải tạo”, ông Điệp nói.
Theo các chuyên gia, những dự án chung cư mới vẫn khá “ít ỏi” nên dự báo giá căn hộ tập thể cũ sẽ có xu hướng tăng cao và được nhiều người dân quan tâm. Nhất là khi các bộ ngành, TP. Hà Nội đã liên tục có động thái thúc đẩy việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ với những phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Liệu có rủi ro cho người mua loại hình này?
Người dân thường lựa chọn mua nhà tập thể cũ vì nằm ở vị trí đẹp, nhưng khu đất “kim cương” của Hà Nội, gần bệnh viện, trường học, chợ lớn,… cũng như không bị mất phí dịch vụ. Hơn nữa, một số người mua kỳ vọng những căn hộ cũ này có thể hưởng được mức đền bù khi thành phố đầu tư cải tạo.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, nhiều năm qua, việc thực hiện cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Thủ đô vẫn là việc rất khó do để đảm bảo quyền lợi các bên không phải là chuyện đơn giản, thậm chí có những khu tập thể dù đã xuống cấp trầm trọng nhưng đến nay vẫn chưa cải tạo được.
Bên cạnh đó, các khu tập thể cũ thường rất tối tăm, lối đi nhỏ và không có lối thoát hiểm, cũng chưa được trang bị đầy đủ các thiết bị phòng cháy chữa cháy nên nguy cơ mất an toàn rất cao, người mua loại hình này nên cân nhắc trước khi mua.
TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam lưu ý người mua tập thể cũ cần chú ý đến diện tích thực, diện tích cơi nới. Bởi lẽ, trong quá trình sinh sống, không ít hộ dân đã cơi nới thêm diện tích nhà bằng “chuồng cọp” rộng hàng chục m2. Điều này gây rất nhiều rủi ro về an toàn và đầu tư đối với người mua lại.
Diện tích thực tế của căn hộ tập thể cũ thường được xây dựng rất nhỏ nên những diện tích cơi nới sẽ không nằm trong diện tích được tính theo sổ đỏ nên sẽ không được xem xét bồi thường hay chuyển nhượng khi khu nhà đó được cải tạo, xây dựng lại.
“Mặc dù có những thông tin rằng thành phố chuẩn bị cải tạo, xây dựng lại các khu tập thể cũ, nơi tiềm năng trở thành vị trí vàng thì người mua vẫn nên cân nhắc kỹ trước khi mua", ông Đính khuyến cáo.
Đồng quan điểm, PGS. TS Đỗ Tú Lan, nguyên Phó Cục trưởng Cục Phát triển đô thị, Bộ Xây dựng, những người mua căn hộ tập thể cũ nên lưu ý một số yếu tố như mức độ an toàn khi ở.
Bên cạnh đó, nhiều căn nhà tập thể cũ có diện tích thực trên sổ rất nhỏ, những diện tích cơi nới sẽ không được tính vào nên cần xem xét và cân nhắc kỹ trước khi mua. Hơn nữa, dù có những thông tin thành phố cải tạo, xây dựng lại tập thể cũ, nhưng chưa biết cụ thể bao giờ, có thể phải chờ đợi rất lâu.
“Để đảm bảo tính bền vững của thị trường, cần có sự quản lý và điều tiết hợp lý từ phía cơ quan chức năng. Thị trường nhà tập thể cũ, nếu được khai thác đúng cách, có thể mang lại nhiều lợi ích không chỉ cho người mua và nhà đầu tư mà còn góp phần bảo tồn giá trị văn hóa, lịch sử của thành phố”, bà Lan cho biết./.