Sổ đỏ có tên gọi mới ngắn gọn hơn
So với Luật Đất đai 2013, sổ đỏ- trước đây được gọi là "Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất" sẽ được đổi thành "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất". Điều này đánh dấu sự thay đổi trong cách xác nhận và quản lý quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo tiêu chuẩn mới và rõ ràng hơn.
Luật mới cũng quy định rõ: "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất" là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của người dân.
Theo quy định của pháp luật, tài sản gắn liền với đất được cấp giấy chứng nhận bao gồm nhà ở và các công trình xây dựng gắn liền với đất.
Khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ 1/8, sổ đỏ vẫn được coi là "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, " bao gồm nhà ở và các công trình gắn liền với đất. Sự khác biệt nằm ở chỗ tên gọi của giấy chứng nhận không còn liệt kê riêng quyền sở hữu "nhà ở" mà được gộp chung vào nhóm "tài sản gắn liền với đất". Điều này giúp tăng tính minh bạch và tiện lợi trong việc quản lý và sử dụng đất đai, đồng thời giảm bớt khó khăn cho người dân trong các thủ tục hành chính liên quan đến sổ đỏ.
Đặc biệt, sổ đỏ và sổ hồng đã được cấp trước ngày 1/8/2024 vẫn giữ nguyên giá trị pháp lý và không cần phải thay đổi sang sổ mới. Tuy nhiên, nếu có nhu cầu, người dân vẫn có thể yêu cầu cơ quan nhà nước cấp đổi sổ mới để phù hợp với tiêu chuẩn mới và tiện ích hơn cho việc sử dụng và giao dịch bất động sản.
Những trường hợp nào không được cấp sổ đỏ?
Luật Đất đai mới có hiệu lực từ ngày 1/8 cũng quy định rõ về những trường hợp không được cấp sổ đỏ.
Một là, đất nông nghiệp được sử dụng cho các mục đích công ích của xã, phường, thị trấn như xây dựng các công trình văn hóa, thể dục thể thao, giải trí công cộng, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa trang, nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết, và các công trình công cộng do UBND cấp xã đầu tư, quản lý, sử dụng sẽ không được cấp sổ đỏ.
Hai là, đất được Nhà nước giao để quản lý, bao gồm đất để xây dựng công trình công cộng, hành lang bảo vệ an toàn công trình, đất có mặt nước của sông và đất có mặt nước chuyên dùng, quỹ đất đã được Nhà nước thu hồi, đất dùng cho các dự án đầu tư, đất dùng vào mục đích công cộng, đất chưa được giao, chưa được cho thuê tại địa phương, đất chưa được sử dụng trên các đảo, và đất được giao cho cộng đồng dân cư quản lý cũng sẽ không được cấp sổ đỏ.
Trong những trường hợp trên, nếu đất được giao để sử dụng nằm chung với đất được giao để quản lý, thì chỉ được cấp sổ đỏ cho phần diện tích được giao sử dụng theo quyết định của Nhà nước về giao đất và cho thuê đất.
Ba là, đất thuê, thuê lại của người sử dụng đất cũng không được cấp sổ đỏ, trừ trường hợp thuê, thuê lại đất từ chủ đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng phù hợp với dự án đã được phê duyệt.
Thứ tư là, đất nhận khoán không được cấp sổ đỏ, ngoại trừ trường hợp đất nông nghiệp, lâm nghiệp có nguồn gốc từ đất được giao, giao khoán, khoán trắng, thuê đất, mượn đất của các trường nông lâm trước ngày 1/2/2015 theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất.
Năm là, đất đã có quyết định thu hồi của Nhà nước không được cấp sổ đỏ, trừ trường hợp đã quá 3 năm kể từ khi có quyết định thu hồi đất mà không thực hiện dự án.
Sáu là, đất đang trong thời kỳ tranh chấp, đang bị kê biên, đang áp dụng các biện pháp khác để đảm bảo thi hành án hoặc quyền sử dụng đất đang áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cũng không được cấp sổ đỏ.
Bảy là, tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất để sử dụng vào mục đích công cộng không vì mục đích kinh doanh cũng sẽ không được cấp sổ đỏ.
Luật mới cũng đề cập đến 5 trường hợp cụ thể tài sản gắn liền với đất không được cấp sổ đỏ, bao gồm các trường hợp tài sản gắn liền với thửa đất thuộc 7 trường hợp đã nêu, đều không được cấp sổ đỏ.
Cuối cùng, những nhà ở, công trình xây dựng tạm thời trong thời gian xây dựng công trình chính hoặc công trình bằng các vật liệu như tranh, tre, nứa, lá, đất; các công trình phụ trợ nằm ngoài phạm vi của công trình chính và được sử dụng để phục vụ vận hành của công trình chính cũng sẽ không được cấp sổ đỏ.
Tài sản gắn liền với đất đã có thông báo hoặc quyết định giải tỏa, quyết định thu hồi đất từ Nhà nước cũng sẽ không được cấp sổ đỏ, ngoại trừ các trường hợp đã quá 3 năm kể từ khi có quyết định giải tỏa, thu hồi đất mà không thực hiện dự án.
Nhà ở, công trình xây dựng sau thời điểm bị cấm xây dựng; các trường hợp lấn chiếm mốc giới bảo vệ hạ tầng kỹ thuật, di tích lịch sử - văn hóa đã được xếp hạng; và các tài sản gắn liền với đất được hình thành sau thời điểm quy hoạch được phê duyệt mà không phù hợp với quy hoạch đều không được cấp sổ đỏ.
Ngoài ra, tài sản thuộc sở hữu của Nhà nước cũng không được cấp sổ đỏ, trừ khi tài sản đó đã được xác định là phần vốn của Nhà nước đóng góp vào doanh nghiệp./.
