Thông tin trên được ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nêu ra tại Báo cáo thẩm tra kinh tế xã hội tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV diễn ra sáng nay (20/5).
Theo đó, tại báo cáo trên, đề cập đến thị trường bất động sản, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, thị trường bất động sản có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn nhất là về quy trình, thủ tục phát triển các dự án nhà ở xã hội, xuất hiện tình trạng “lách luật” để đầu tư, mua bán căn hộ nhà ở xã hội.
Tiến độ triển khai gói cho vay nhà ở xã hội 120 nghìn tỷ đồng còn chậm, chưa đáp ứng kỳ vọng đề ra. Theo báo cáo, đến nay mới có 29/63 UBND tỉnh công bố 69 dự án tham gia chương trình nhưng chỉ có 30 dự án có nhu cầu vay vốn, tổng nhu cầu vay vốn là hơn 30.000 tỷ đồng. Thời gian qua, các ngân hàng thương mại đã cam kết cấp tín dụng cho 15 dự án với số tiền cam kết là khoảng 7.000 tỷ đồng; tổng số tiền đã giải ngân đạt 640 tỷ đồng cho 8 chủ đầu tư và giải ngân 6 tỷ đồng đối với người mua nhà tại 3 dự án.
Ngoài ra, doanh nghiệp bất động sản tiếp tục đối mặt khó khăn về thanh khoản, dòng tiền. Giá nhà chung cư, kể cả nhà ở xã hội tại một số địa bàn tăng cao đột biến do nguồn cung khan hiếm, cơ cấu sản phẩm trên thị trường mất cân đối.
Giá đất nền có dấu hiệu tăng trở lại ở các thành phố lớn, thậm chí tăng giá cao cục bộ do đầu cơ gây ảnh hưởng đến nhu cầu về nhà ở của người dân, người lao động.
Xét ở khía cạnh hiệu quả kinh tế - xã hội, tình trạng đầu cơ đất đai dẫn đến một số hệ lụy: Người có nhu cầu thực (để ở, để sản xuất, kinh doanh) không thể tiếp cận đất đai trong khi đất đai bị bỏ hoang (do bị đầu cơ); nguồn lực xã hội thay vì dành cho đầu tư sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm lại bị “chôn” vào đất, làm tăng chi phí của doanh nghiệp, giảm khả năng cạnh tranh của nền kinh tế; người có nhu cầu mua nhà ở, đất ở thực sự đang phải trả một khoản tiền lớn cho giới đầu cơ, người nghèo đang phải chi trả nhiều hơn cho nhu cầu về nhà ở, khiến tình trạng gia tăng khoảng cách giàu nghèo trong xã hội ngày càng lớn.
“Có ý kiến đề nghị Chính phủ đánh giá và có giải pháp ổn định tình hình, đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo thanh tra toàn diện công tác phát triển nhà ở xã hội trong thời gian qua, xác định vướng mắc, bất cập, vi phạm, tiêu cực để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật”, ông Thanh nêu.
Liên quan đến vấn đề này, khảo sát của Viện Kinh tế Xây dựng (Bộ Xây dựng) cho thấy, trong quý đầu tiên của năm nay, giá bán trung bình một số dự án tại TP. Hà Nội và TP.HCM dao động khoảng 50-70 triệu/m2.
Riêng tại Hà Nội, giá căn hộ chung cư rao bán ghi nhận liên tục tăng trên cả thị trường sơ cấp (bán từ chủ đầu tư) và thứ cấp (người mua của chủ đầu tư sau đó bán lại).
Không dừng lại ở các dự án mới, trên thị trường có những dự án chung cư đã đi vào sử dụng từ 5-10 năm, thậm chí nhà tập thể cao tầng cũ cũng được đẩy giá khá cao. Hiện giá căn hộ chung cư tại Hà Nội đầu năm 2024 tăng khoảng 38% so với năm 2019.
Một số dự án có mức độ tăng giá bình quân cao trong quý I/2024 như: Chung cư 536A Minh Khai (Hai Bà Trưng) tăng khoảng 3,8% (lên mức 43,7 triệu đồng/m2), Ha Do Park View (Cầu Giấy) tăng khoảng 3,3% (lên mức 49,9 triệu đồng/m2), Sunshine Garden (Hai Bà Trưng) tăng khoảng 3,8% (lên mức 45,9 triệu đồng/m2), Vinhomes Nguyễn Chí Thanh (Đống Đa) tăng khoảng 4,2% (lên mức 72,4 triệu đồng/m2), Eco Lake View (Hoàng Mai) tăng khoảng 4,1% (lên mức 42,2 triệu đồng/m2), Hà Nội Melody (Hoàng Mai) tăng khoảng 3,6% (lên mức 34,3 triệu đồng/m2)...
Tương tự, báo cáo mới nhất của Cushman & Wakefield cũng chỉ ra, giá căn hộ tại Hà Nội đã tăng trưởng 109% trong gần 10 năm qua. Tốc độ tăng giá trung bình 9% mỗi năm.
“Giá bán bình quân chung cư hiện nay chưa phản ánh hết thực trạng chung của thị trường. Bởi trong một giai đoạn ngắn, thị trường có sự tham gia của nhiều chủ đầu tư nước ngoài với dòng bất động sản siêu sang. Nguồn cung mở bán mới không nhiều đã đẩy giá trung bình của thị trường lên.
Dự báo tốc độ tăng giá sản phẩm này thời gian tới khó dâng cao như giai đoạn trước. Do đó, người mua nhà cần bình tĩnh, đón chờ nhiều cơ hội đang ở phía trước khi phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở có mức giá hợp lý đang được nhiều chủ đầu tư quan tâm triển khai sau khi tháo gỡ về mặt pháp lý”, bà Trang Bùi - Tổng giám đốc Cushman & Wakefield nhận định./.