Nhiều dự án chậm tiến độ, lãng phí nguồn lực hàng nghìn tỷ đồng
Tỉnh Bình Thuận đang thực hiện cuộc rà soát lớn đối với hàng loạt dự án đầu tư ngoài ngân sách bị chậm hoặc không triển khai, trong đó đặc biệt chú trọng đến 246 dự án có dấu hiệu kéo dài, gây lãng phí tài nguyên đất đai và nguồn lực xã hội.
Theo báo cáo từ Sở Tài chính tỉnh, tính đến ngày 15/4/2025, toàn tỉnh có tổng cộng 1.630 dự án đầu tư còn hiệu lực, sử dụng vốn ngoài ngân sách nhà nước, với tổng vốn đăng ký lên đến khoảng 1,76 triệu tỷ đồng. Tuy nhiên, trong số này, có đến 246 dự án đang trong tình trạng "án binh bất động", chưa triển khai hoặc triển khai rất chậm, gây bức xúc trong dư luận và ảnh hưởng đến tiến trình phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Trong vòng 3 năm qua, Bình Thuận đã có nhiều động thái mạnh tay nhằm lập lại trật tự đầu tư. Cụ thể, tỉnh đã tiến hành xử phạt hành chính đối với 129 dự án vi phạm với tổng số tiền gần 10,8 tỷ đồng. Đồng thời, chính quyền địa phương cũng đã chấm dứt hoạt động của 59 dự án và tạm ngừng 4 dự án khác do không đáp ứng được yêu cầu triển khai thực tế.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng các dự án chậm triển khai được xác định đến từ cả phía cơ quan quản lý lẫn nhà đầu tư. Nhiều địa phương vẫn còn gặp khó khăn, lúng túng trong công tác lập quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và phát triển đô thị. Bên cạnh đó, quá trình xử lý các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, môi trường, xây dựng, lâm nghiệp và khoáng sản vẫn còn nhiều bất cập, gây ách tắc trong việc giao đất và cấp phép cho dự án.
Về phía doanh nghiệp, không ít nhà đầu tư được giao đất nhưng không tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật, thiếu năng lực tài chính và kinh nghiệm thực hiện, dẫn đến tiến độ đầu tư kéo dài, gây ảnh hưởng xấu đến uy tín môi trường đầu tư tại tỉnh.
Cảnh báo nghiêm khắc: Dự án không triển khai sẽ bị thu hồi đất
Trước tình hình trên, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận, ông Đỗ Hữu Huy đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương chủ động xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát toàn diện từng dự án chưa triển khai hoặc triển khai chậm. Việc rà soát sẽ tập trung vào tiến độ, năng lực thực hiện của chủ đầu tư, cũng như các yếu tố pháp lý liên quan.
Đối với các dự án đã được giao đất nhưng sau 12 tháng liên tục không đưa vào sử dụng hoặc chậm tiến độ sử dụng đất trên 24 tháng, Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm xác minh và đề xuất hướng xử lý. Đây sẽ là cơ sở pháp lý để tỉnh xem xét việc thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.
Trong trường hợp các dự án chưa được giao đất, UBND tỉnh giao các đơn vị liên quan kiểm tra, đánh giá kỹ năng lực tài chính, kinh nghiệm và nguyên nhân chậm trễ của nhà đầu tư. Nếu phát hiện các trường hợp không đủ điều kiện tiếp tục triển khai, tỉnh sẽ kiên quyết chấm dứt hoạt động dự án để tránh tình trạng "ôm đất chờ thời".
Đồng thời, lãnh đạo tỉnh yêu cầu các đơn vị chức năng đẩy nhanh tiến độ xác định giá đất, góp phần tháo gỡ vướng mắc cho các nhà đầu tư nghiêm túc, tạo điều kiện để các dự án tiềm năng sớm được triển khai, phát huy hiệu quả sử dụng đất và đóng góp cho tăng trưởng địa phương.
Một trong những trường hợp điển hình đang được tỉnh Bình Thuận xử lý là dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng Phương Thảo của Công ty TNHH Lộc Phát Bình Thuận tại xã Hồng Phong, huyện Bắc Bình. Dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư từ năm 2018, với tiến độ dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm 2021. Tuy nhiên, đến nay, sau nhiều lần gia hạn và điều chỉnh, chủ đầu tư vẫn chưa triển khai xây dựng theo cam kết.
Theo hồ sơ, UBND tỉnh đã tạo điều kiện cho dự án kéo dài tiến độ đến tháng 10/2024. Dù vậy, chủ đầu tư vẫn không đưa đất vào sử dụng, vi phạm nghiêm trọng quy định tại khoản 8 Điều 81 Luật Đất đai năm 2024. Trước hành vi vi phạm rõ ràng, UBND tỉnh đã ban hành Thông báo số 191/TB-UBND ngày 5/6/2025 về việc thu hồi toàn bộ diện tích đất đã cho thuê để thực hiện dự án. Đáng chú ý, việc thu hồi sẽ không bồi thường về đất, tài sản gắn liền với đất hay chi phí đầu tư còn lại – một hình thức xử lý mạnh tay nhằm răn đe các nhà đầu tư thiếu trách nhiệm.
UBND tỉnh cũng thông báo cho Công ty TNHH Lộc Phát Bình Thuận biết, trong vòng 45 ngày kể từ ngày ban hành thông báo, công ty phải tự giác xử lý tài sản trên đất và phối hợp hoàn tất các thủ tục thu hồi theo quy định tại Điều 32 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ.
Đây là một hồi chuông cảnh tỉnh không chỉ với các nhà đầu tư tại Bình Thuận, mà còn trên cả nước. Việc buông lỏng quản lý đất đai, chậm triển khai dự án sẽ không được dung thứ. Chính quyền tỉnh khẳng định quyết tâm xây dựng môi trường đầu tư minh bạch, hiệu quả, nơi những doanh nghiệp thật sự có năng lực, nghiêm túc và tuân thủ pháp luật sẽ được đồng hành và hỗ trợ lâu dài./.
