Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng đã tăng mạnh trong tuần đầu tháng 10 với lãi suất qua đêm và 1 tuần đạt đỉnh lần lượt là 8,4%/năm và 9,5%/năm vào ngày 5 tháng 10. Như vậy, kể từ đầu tháng 9/2022, lãi suất qua đêm và kỳ hạn 1 tuần đã tăng thêm 4,0 điểm %và 4,4 điểm %.

Trong báo cáo mới công bố, các chuyên gia phân tích của VNDirect cho rằng, lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh chủ yếu do nhu cầu huy động vốn tăng mạnh do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chính thức nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng đối với một số ngân hàng thương mại kể từ tháng 9/2022.

Bên cạnh đó, chênh lệch lớn giữa tăng trưởng tiền gửi và tăng trưởng tín dụng kể từ đầu năm 2022 cũng là một nguyên nhân lớn khiến lãi suất tăng nhanh.

Song song, sau sự kiện Vạn Thịnh Phát, một số ngân hàng đứng trước nguy cơ thiếu hụt thanh khoản ngắn hạn.

Ngay sau đó, NHNN đã có biện pháp hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống ngân hàng thông qua việc liên tục bơm ròng vào hệ thống ngân hàng, lên tới 20.000 tỷ đồng/ngày. Nhờ sự hỗ trợ của NHNN, lãi suất OMO đã giảm xuống mức 5%/năm từ 6,3-6,9%/năm. Vào ngày 11/10, lãi suất qua đêm thị trường liên ngân hàng cũng giảm xuống mức 7,0%/năm.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, việc lãi suất qua đêm giảm xuống mức thấp như hồi đầu năm là khó xảy ra và nhiều khả năng duy trì trên mức 5%/năm khi Fed duy trì lộ trình tăng lãi suất điều hành cho đến quý 1/2023.

Với lãi suất huy động, sau khi NHNN tăng lãi suất điều hành thêm 100 điểm cơ bản cơ bản vào ngày 23/9, các ngân hàng thương mại đã nhanh chóng tăng lãi suất huy động VND.

Trong đó, bốn ngân hàng quốc doanh (VCB, Vietinbank, Agribank và BIDV) đã nâng lãi suất huy động kỳ hạn 3 tháng lên 4,4% (+103 điểm cơ bản so với đầu năm) và kỳ hạn 12 tháng lên 6,4% (+87 điểm cơ bản so với đầu năm).

Trong khi đó, tại nhóm các ngân hàng tư nhân, lãi suất huy động trung bình kỳ hạn 3 tháng ở mức 4,7% (+120 điểm cơ bản so với đầu năm) trong khi lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng tăng lên 6,6% (+102 điểm cơ bản so với đầu năm).

Theo các chuyên gia VNDirect, lãi suất huy động sẽ tiếp tục tăng trong những tháng tới do 5 nguyên nhân.

Thứ nhất là tác động từ việc NHNN tăng lãi suất chính sách. Thứ hai, NHNN đã chính thức cấp thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng cho một số ngân hàng thương mại từ đầu tháng 9, dẫn đến việc tăng về nhu cầu huy động vốn của các ngân hàng thương mại.

Thứ ba, tăng trưởng huy động chậm trong 7 tháng đầu năm 2022 do lãi suất huy động kém hấp dẫn so với các kênh đầu tư khác.

Thứ tư, FED dự kiến sẽ nâng lãi suất điều hành lên mức quanh 4,5% vào cuối năm 2022. Thứ năm, USD mạnh gây áp lực lên tỷ giá hối đoái và lãi suất của Việt Nam.

Theo đó, các chuyên gia dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại có thể tăng lên mức 6,5-6,7%/năm (bình quân) vào cuối năm 2022.

Đối với năm 2023, dự báo lãi suất huy động tiếp tục tăng thêm khoảng 50 điểm cơ bản, theo đó lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại sẽ tăng lên 7,0-7,2%/năm (bình quân) vào cuối năm 2023.

Trung Kiên