Mới đây, huyện Thanh Trì có quyết định xử phạt vi phạm hành chính 90 triệu đồng đối với Tổng Công ty Tecco Hà Nội – chủ đầu tư Dự án Khu dịch vụ thương mại và chung cư Tecco Diamond tại Lô CT - Khu đất đấu giá Tứ Hiệp (xã Tứ Hiệp) do đưa công trình vào sử dụng khi chưa được cơ quan có thẩm quyền nghiệm thu theo quy định.
Đây không phải là trường hợp đầu tiên, bởi hàng năm, cơ quan chức năng đều xử phạt những chủ đầu tư có hành vi tương tự. Ví như trong quý III//2020, quận Hoàng Mai có quyết định xử phạt hành chính Công ty CP Sông Đà 1.01 - chủ đầu tư chung cư Viễn Đông Star 75 triệu đồng do bàn giao, đưa hạng mục công trình vào sử dụng khi chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền.
Với lỗi vi phạm tương tự, quận Thanh Xuân quyết định xử phạt vi phạm hành chính 75 triệu đồng đối với Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà số 41, chủ đầu tư dự án The Legacy tại đường Ngụy Như Kon Tum.
Không chỉ tại Hà Nội, ở những TP lớn khác trên cả nước vẫn xảy ra tình trạng này. Năm 2021, chủ đầu tư chung cư Monarchy (quận Sơn Trà, Đà Nẵng) tự ý đưa dân vào ở khi chưa nghiêm thu công trình. Khi sự việc xảy ra, cơ quan chức năng TP này đã vào cuộc quyết liệt. Không chỉ phạt hành chính mà đã kết hợp tuyên truyền, yêu cầu chủ đầu tư di dời khoảng 300 hộ dân khỏi tòa nhà trong thời gian chờ hoàn tất thủ tục nghiệm thu công trình; yêu cầu chủ đầu tư bồi thường thiệt hại (nếu có) đối với hộ dân.
Với một tòa nhà chung cư mới xây dựng đã đưa dân vào ở khi chưa được nghiệm thu, đặc biệt là công tác bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy rất huy hiểm. Trong khi thời gian gần đây, trên địa bàn Hà Nội liên tục xảy ra cháy nổ, khiến nhiều người thương vong. Theo giới chuyên gia, nếu sự việc tương tự vẫn diễn ra quả là báo động về vấn đề quản lý Nhà nước trong công tác giám sát, về ý thức trách nhiệm thực thi pháp luật của chủ đầu tư.
Thực tế, trong những năm qua, trên cả nước, có hàng nghìn tòa nhà chung cư khi đưa vào vận hành vẫn chưa hoàn tất mọi thủ tục nghiệm thu đảm bảo về chất lượng công trình, quy trình vận hành, kể cả phòng cháy, chữa cháy… Cơ quan chức năng đã xử phạt, thậm chí công khai trên phương tiện truyền thông nhằm cảnh tỉnh tất cả. Đặc biệt, ngay tháng đầu năm nay, Chính phủ ban hành Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng.
Theo đó, đối với hành vi bàn giao nhà ở chưa hoàn thành nghiệm thu, chủ đầu tư sẽ bị phạt đến 1 tỷ đồng. Tuy vậy, thực tế vẫn xảy ra và rất hiếm chủ đầu tư bị phạt kịch khung. Do đó, giới chuyên gia cho rằng, với hành vi vi phạm này, chỉ phạt hành chính thôi chưa đủ, mà nên luật hóa thêm trách nhiệm cụ thể của tất cả các bên có liên quan, từ chủ đầu tư đến cá nhân, tập thể thuộc cơ quan giám sát cấp cơ sở. Và nên “cấm cửa” chủ đầu tư này tham gia hoạt động xây dựng khác trong thời hạn nhất định.
