Thị trường bất động sản TP.HCM vừa chứng kiến cú sốc khi Công ty TNHH Lotte Properties HCMC – thành viên Tập đoàn Lotte (Hàn Quốc) bất ngờ xin chấm dứt hợp đồng thực hiện dự án Thủ Thiêm Eco Smart City.

Dự án này từng được kỳ vọng trở thành khu phức hợp thông minh hàng đầu tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, với vốn đầu tư hơn 20.100 tỷ đồng, gồm 11 tòa tháp cao 50 tầng trên diện tích 7,4 ha. Lotte ký hợp đồng từ năm 2017 và tổ chức động thổ năm 2022.

Thế nhưng, sau gần 8 năm ký kết và 3 năm kể từ ngày khởi công, dự án vẫn “án binh bất động”. Theo Lotte, nguyên nhân là do thẩm định kéo dài, thay đổi chính sách pháp luật và chi phí đội lên khiến dự án mất tính khả thi.

Đáng chú ý, trường hợp của Lotte không phải cá biệt. Empire City – dự án liên doanh giữa Tiến Phước, Trần Thái, Keppel Land (Singapore) và Gaw Capital Partners (Hong Kong) – cũng lâm vào cảnh tương tự.

Dù đã nộp 3.600 tỷ đồng tiền sử dụng đất từ năm 2017 và bàn giao khoảng 1.200 căn hộ, dự án bị đình trệ từ năm 2019 do kết luận của Thanh tra Chính phủ liên quan đến nghĩa vụ tài chính bổ sung. Gần đây, các cơ quan chức năng đề xuất thu thêm hơn 8.800 tỷ đồng, gấp 2,46 lần số tiền đã nộp, đồng thời vẫn có khả năng phải tiếp tục nộp thêm nếu có kết luận khác.

Theo Liên doanh Thành phố Đế Vương, việc áp dụng hồi tố quy định mới là bất hợp lý, làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư. Đây lại là dự án trọng điểm của Thủ Thiêm, với quy mô 14,5 ha, vốn đầu tư công bố khoảng 1,2 tỷ USD, nổi bật là tòa tháp 88 tầng dự kiến cao nhất Việt Nam. Nếu không được tháo gỡ, dự án có nguy cơ “ngủ đông” vô thời hạn.

Đọc thêm: Tiến Phước – chủ đầu tư xây tòa tháp cao nhất Việt Nam vừa bị yêu cầu nộp thêm 8.800 tỷ đồng tiền đất đang làm ăn ra sao?

lotte-re-1632jpg-68db2e287472b.jpg
Khu đất xây dựng dự án Lotte vẫn bỏ hoang sau nhiều năm. Ảnh minh họa

Hàng loạt dự án đối mặt nguy cơ thành Lotte thứ hai

Trong văn bản gửi tới Thủ tướng và các bộ ngành góp ý “dự án Nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai” mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết, ngoài Lotte và Empire City, trên địa bàn thành phố còn gần 100 dự án đang vướng mắc trong khâu xác định giá đất và nghĩa vụ tài chính. Danh sách này có nhiều dự án lớn của Novaland, Hưng Thịnh Land và những công trình biểu tượng như Tháp Quan sát tại Empire City.

HoREA cảnh báo, nếu tình trạng này kéo dài, TP.HCM có thể chứng kiến thêm nhiều “Lotte thứ hai” hoặc “Thành phố Đế Vương thứ hai”, gây hệ lụy nghiêm trọng cho cả thị trường và môi trường đầu tư.

Trước vướng mắc trên, HoREA đề nghị bổ sung Điều 11a quy định về “khoản tiền người sử dụng đất phải nộp bổ sung, trừ trường hợp không do lỗi của người sử dụng đất” theo hướng: doanh nghiệp không có lỗi sẽ không phải nộp khoản tiền này; nếu đã nộp thì được khấu trừ vào nghĩa vụ tài chính khác để đảm bảo công bằng.

HoREA lý giải, hiện điểm d khoản 2 Điều 257 Luật Đất đai 2024 mới chỉ áp dụng khoản bổ sung đối với trường hợp “có lỗi”, trong khi nhiều doanh nghiệp rơi vào thế bị động do sự chậm trễ từ phía cơ quan quản lý. Tình huống tương tự từng được Quốc hội giải quyết trong Nghị quyết 170/2024/QH15 – cơ chế đặc thù để gỡ vướng cho 64 dự án tại TP.HCM, Đà Nẵng và Khánh Hòa.

Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị Quốc hội cho phép khấu trừ khoản tiền doanh nghiệp đã nộp bổ sung vào nghĩa vụ tài chính khác. Đây được coi là giải pháp “thấu tình đạt lý”, tránh gây thiệt hại cho nhà đầu tư trong bối cảnh họ không có lỗi.

“Bộ Tài chính đã đề xuất giảm mức thu bổ sung từ 5,4%/năm xuống 3,6%/năm. Tuy nhiên, theo Hiệp hội, đây chỉ là giải pháp tình thế. Vấn đề cốt lõi là phải xây dựng một cơ chế định giá đất minh bạch, kịp thời, không hồi tố và ổn định chính sách. Chỉ khi đó, niềm tin của nhà đầu tư mới được khôi phục, thị trường bất động sản mới thoát khỏi tình trạng đình trệ”, HoREA nhấn mạnh./.