Thủ đoạn tinh vi thao túng thị trường chứng khoán của Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết

Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn Bộ Công an phát biểu tại Họp báo. Ảnh: Bộ Công an

Chiều 02/3/2024, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2/2024, Trung tướng Tô Ân Xô, Người Phát ngôn Bộ Công an đã trả lời một số vấn đề báo chí quan tâm liên quan đến lĩnh vực công tác của Bộ Công an.

Về bài học rút ra sau các vụ án FLC, Tân Hoàng Minh nhằm làm lành mạnh thị trường chứng khoán, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết: Thông qua các vụ án, Bộ Công an đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh hiện tượng thao túng thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu. Hiện nay, Cơ quan điều tra đã có kết luận, Viện kiểm sát ra cáo trạng và tòa sẽ sớm đưa ra xét xử 2 vụ án này. Qua quá trình điều tra, Cơ quan điều tra phát hiện việc thao túng thị trường chứng khoán của FLC thể hiện qua 2 hành vi.

Hành vi thứ nhất là hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Theo đó, Trịnh Văn Quyết chỉ đạo lập và ký khống hồ sơ góp vốn tại Công ty cổ phần xây dựng FLC Faros, nâng khống 3.102 tỷ đồng. Sau đó, Trịnh Văn Quyết hợp thức hóa hồ sơ để cơ quan quản lý Nhà nước về chứng khoán chấp nhận đăng ký lưu ký. Từ đó thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt 3.620 tỷ đồng.

Hành vi thứ hai là thao túng thị trường chứng khoán. Trịnh Văn Quyết chỉ đạo mượn giấy tờ cá nhân của 45 người thân trong gia đình, lập khống 20 công ty nhưng không hoạt động kinh doanh, sử dụng danh nghĩa pháp nhân để mở 500 tài khoản chứng khoán, nhằm tiến hành thao túng thị trường chứng khoán. Thủ đoạn thao túng là liên tục mua bán cùng một loại chứng khoán, mua bán khớp lệnh nội nhóm để không dẫn đến chuyển nhượng sở hữu; đặt nhiều lệnh mua bán để chi phối thị trường tại thời điểm mở và đóng cửa; đặt lệnh mua bán sau đó hủy nhằm tạo cung cầu giả và lừa nhà đầu tư mua theo... Từ 26/5/2017 đến 10/1/2022, nhóm này đã sử dụng 190 tài khoản để thực hiện hành vi thao túng, thu lợi bất chính 723 tỷ đồng.

Qua điều tra cho thấy các đối tượng đã lợi dụng sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý Nhà nước và một số quy định pháp luật liên quan như sau:

Thứ nhất, cơ quan chức năng thiếu kiểm tra, giám sát, kiểm soát với việc góp vốn điều lệ tại các doanh nghiệp (các tổ chức, cá nhân tự khai, không ai kiểm tra, giám sát), dẫn đến việc khai khống, hợp thức hóa hồ sơ.

Thứ hai, thiếu kiểm soát việc mở tài khoản chứng khoán, để mở tài khoản chứng khoán rất dễ dàng, nhờ người khác đứng tên và mở nhiều tài khoản để tiến hành hoạt động thao túng.

Thứ ba, chế tài xử lý còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe với các đối tượng vi phạm.

Thứ tư, quy định quản lý Nhà nước về kiểm soát chất lượng và dịch vụ kiểm toán, trách nhiệm cá nhân ở các vị trí này chưa cụ thể, còn lỏng lẻo.

Thứ năm, thiếu kiểm soát mạng xã hội. Một số đối tượng lợi dụng hội nhóm kín để hô hào lôi kéo nhà đầu tư, điều khiển và thao túng.

Thứ sáu, chưa có quy định, hướng dẫn làm cơ sở cho việc xác định thiệt hại cho nhà đầu tư trong quá trình tham gia trong giai đoạn chứng khoán bị thao túng.

Từ các bài học này, cơ quan chức năng đã phối hợp “bịt lỗ hổng”, hy vọng thời gian tới thị trường chứng khoán sẽ phát triển lành mạnh, tốt hơn. Cơ quan Công an gửi thông điệp đến những người chơi chứng khoán là không lợi dụng sơ hở để thao túng thị trường chứng khoán. Nếu còn cá nhân, tổ chức nào tiếp tục vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm minh.

Liên quan vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết: Công ty hoạt động từ 2004,  là công ty vừa phải, hoạt động trong phạm vi cấp huyện. Từ năm 2015, công ty này "vươn mình mạnh mẽ" khi nhận được nhiều công trình từ Bắc đến Nam. Hiện, doanh nghiệp này có 21 dự án với tổng mức đầu tư hơn 40.000 tỷ đồng. Cơ quan điều tra bước đầu xem xét hai dự án ở Vĩnh Phúc cho thấy, công ty đã bỏ ngoài sổ sách, không kê khai tài chính, trốn thuế gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 640 tỷ đồng. Hiện nay, công ty này còn nợ thuế hàng chục nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án bất động sản chưa đủ điều kiện bàn giao nhưng đã bán và thu tiền nhưng không giao đất cho nhà đầu tư, gây thiệt hại cho người dân hàng chục nghìn tỷ đồng.

Theo Người Phát ngôn Bộ Công an, để dẫn đến vi phạm trên có trách nhiệm của cơ quan quản lý đó là không kiểm soát hoạt động kê khai tài chính nên mặc dù doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ tài chính, thuế nhưng vẫn hoạt động. Không nắm được năng lực thực tế của doanh nghiệp khi nhận dự án dẫn đến việc doanh nghiệp nhỏ, cấp huyện nhưng vươn ra khắp nơi, trúng thầu nhiều dự án hàng nghìn tỷ đồng, trong khi năng lực của công ty vừa phải, nhiều tập đoàn hùng mạnh cũng không nhận được các dự án này.

Hiện Cơ quan điều tra đang tập trung làm rõ, mở rộng điều tra để đảm bảo xử lý đúng người, đúng tội, thu hồi tài sản cho Nhà nước và nhân dân.