Cuối tuần qua tại Hà Nội đã diễn ra tọa đàm: “Hiện thực hóa giấc mơ nhà ở xã hội”. Tọa đàm được tổ chức ngay sau khi Quốc hội thông qua nghị quyết thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NOXH).
Phát biểu tại tọa đàm trên, Đại tá Phạm Doãn Tiến, Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư, Tổng Công ty 319 Bộ Quốc phòng cho biết, cộng động doanh nghiệp rất phấn khởi khi Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển NOXH.
Theo nghị quyết trên, thời gian thực hiện tối đa một dự án xây dựng NOXH sẽ còn 75 ngày, tức là cắt giảm khoảng 200 ngày, tương đương khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành. Đây là thay đổi mang tính lịch sử.
Ông Toàn cho biết, đối với việc xây dựng nhà ở xã hội, đơn vị này đã tiếp cận nhiều địa phương, họ dành quỹ đất, thông tin công khai minh bạch cho nhà đầu tư tiếp cận.

Như Hải Phòng, Đà Nẵng… giao quỹ đất cho Ban Quản lý dự án thành phố hoặc ban ở Sở Xây dựng công khai hồ sơ, chủ trương đầu tư, đưa lên website để nhà đầu tư dễ tiếp cận, phải tiếp cận được đất thì mới có thể phát triển dự án.
Ở Hà Nội lại khác, các huyện thực hiện đấu giá đất đã chủ động dành tương đương 20% diện tích làm NOXH. Cứ 5 ha có 1 ha làm NOXH, là đất sạch, đủ hạ tầng, mặt bằng. Đến nay, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính, bỏ cấp huyện, phải dùng đất này mới giải được “cơn khát” quỹ đất, đặc biệt ở Hà Nội, TP.HCM.
Tuy nhiên, cũng ở Hà Nội, TP.HCM, ngoài Sở Xây dựng, còn có Sở Quy hoạch - kiến trúc. Do đó, bước thẩm định quy hoạch có thể gộp lại để thuận tiện hơn cho doanh nghiệp.
“Ngành thuế, hải quan có luồng xanh, theo tôi, doanh nghiệp làm NOXH uy tín cũng nên có cơ chế luồng xanh, ưu tiên thủ tục nhanh hơn, chuyển dần sang hậu kiểm”, ông Tiến đề xuất.
Cùng quan điểm, ông Lê Quang Huy, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP BIC Việt Nam cho rằng, tại Hà Nội vấn đề khó khăn nhất là tiếp cận quỹ đất. Để triển khai được dự án nhà ở xã hội thì đất phải sạch. Trong quá trình triển khai, từ cấp huyện trở xuống gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, chính sách bồi thường hỗ trợ cho người dân khi thu hồi đất chưa phù hợp nên người dân chưa đồng thuận, khiến thời gian giải phóng mặt bằng kéo dài.

Theo ông Huy, Luật Nhà ở cho phép thỏa thuận chuyển nhượng để triển khai dự án đầu tư. Tuy nhiên, nếu thực hiện theo phương án này, công tác thỏa thuận cũng gặp nhiều khó khăn. Giá thu hồi đất phải cao hơn giá của nhà nước. Do đó, doanh nghiệp kiến nghị cho phép tính toàn bộ thỏa thuận này vào chi phí dự án.
Đề cập đến hồ sơ mua bán và phát triển nhà ở xã hội, ông Huy cho biết, chưa bao giờ hành lang pháp lý rõ ràng và chặt chẽ như hiện nay. Hiểu được hành lang pháp lý thì người dân dễ dàng tiếp cận.
“Trước đây, chúng tôi từng hướng dẫn trực tiếp, tuy nhiên tốn nhiều thời gian và nhân lực. Hiện doanh nghiệp đã tiến hành hướng dẫn hồ sơ online, rất thuận tiện và nhanh chóng. Khi áp dụng công nghệ thì có thể phục vụ hướng dẫn hàng nghìn người cùng lúc.
Chúng tôi kiến nghị thời gian tới có hành lang pháp lý cho phép áp dụng công nghệ trong việc thu và xét duyệt hồ sơ. Việc thu và xét duyệt hồ sơ đang thực hiện thủ công. Nếu áp dụng công nghệ vào quá trình này vừa tránh được tiêu cực vừa bám sát hành lang pháp lý”, ông Huy kiến nghị./.