Theo quyết định do Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường ký ngày 16/8, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) được giao làm chủ đầu tư, chịu trách nhiệm triển khai công tác chuẩn bị đầu tư cho hai tuyến metro liên kết vùng: tuyến metro số 1 (TP mới Bình Dương – Suối Tiên) và tuyến metro số 2 (TP. Thủ Dầu Một – TP.HCM).
MAUR có trách nhiệm khẩn trương lập báo cáo nghiên cứu khả thi, trình thẩm định và phê duyệt theo quy định, đồng thời xây dựng kế hoạch triển khai chi tiết theo từng tháng, quý, năm để đảm bảo tiến độ.
Cùng với đó, UBND TP cũng giao Sở Xây dựng rà soát và tham mưu điều chỉnh các quy hoạch liên quan, đặc biệt là quy hoạch phát triển theo định hướng giao thông công cộng (TOD). Sở này đồng thời có nhiệm vụ hướng dẫn MAUR trong quá trình lập và thẩm định dự án đầu tư. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Sở Tài nguyên và Môi trường cũng được giao rà soát quỹ đất và kế hoạch sử dụng đất dọc các tuyến metro, tham mưu phương án khai thác hiệu quả các khu đất theo mô hình TOD.
Trước đó, MAUR đã có công văn khẩn gửi UBND TP và Sở Tài chính, đề xuất được giao nhiệm vụ chủ đầu tư và bố trí vốn cho công tác chuẩn bị hai dự án nêu trên. Cụ thể, MAUR đề xuất ngân sách 10 tỷ đồng cho mỗi dự án trong năm 2025 để phục vụ công tác chuẩn bị đầu tư.
Tuyến metro số 1 (TP mới Bình Dương – Suối Tiên) có chiều dài hơn 29km, toàn bộ đi trên cao, kết thúc tại ga Suối Tiên để kết nối với tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên đang được khai thác. Tuyến này dự kiến có 17 nhà ga, sử dụng chung depot Long Bình và có tổng mức đầu tư khoảng 46.725 tỷ đồng.
Tuyến metro số 2 (TP Thủ Dầu Một – TP.HCM) dài hơn 21,87km, cũng đi trên cao, với điểm cuối kết nối vào tuyến metro số 3 tại khu vực Hiệp Bình Phước. Tuyến có 13 nhà ga và một depot dùng chung, tổng mức đầu tư ước tính khoảng 50.425 tỷ đồng.
Theo MAUR, cả hai tuyến metro này hiện chưa trình Quốc hội phê duyệt và cũng chưa thực hiện thủ tục xin quyết định chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, với việc Quốc hội thông qua Luật Đường sắt năm 2025 (Luật số 90/2025/QH15), nhiều cơ chế và chính sách đặc thù đã được bổ sung để thúc đẩy đầu tư phát triển đường sắt, trong đó có đường sắt đô thị.
Với cơ sở pháp lý mới này, hai dự án metro kết nối TP.HCM và Bình Dương sẽ được triển khai theo trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng mới, không cần thực hiện thủ tục trình quyết định chủ trương đầu tư như trước đây. Theo quy định, UBND cấp tỉnh có toàn quyền tổ chức lập, thẩm định, quyết định đầu tư và điều chỉnh đầu tư đối với các dự án đường sắt địa phương, đặc biệt là các dự án phát triển theo mô hình đô thị TOD.
Với vai trò và chức năng được giao, MAUR sẽ là đơn vị tổ chức triển khai công tác chuẩn bị đầu tư cho cả hai tuyến metro, mở đường cho quá trình phát triển kết nối liên vùng giữa TP.HCM và Bình Dương – một trong những trục giao thông trọng điểm được kỳ vọng sẽ tạo cú hích lớn cho phát triển đô thị và kinh tế vùng trong thời gian tới./.
