Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành: Bất động sản lên hay không phụ thuộc bối cảnh kinh tế chung. Chúng ta đang gặp hai cơn gió ngược: Suy thoái kinh tế thế giới, tổng cầu giảm, đơn đặt hàng nhiều mặt hàng giảm, rõ nhất là xuất khẩu.
Cơn gió ngược thứ hai là các điều kiện tài chính, tiền tệ ngặt nghèo. Tuy nhiên có điểm tích cực một chút là có thể sự ngặt nghèo về tài chính giảm dần do lạm phát thế giới qua đỉnh, mức tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn về cường độ, tần suất không như năm 2022 nữa. Do đó, áp lực đối với kinh tế vĩ mô của ta đỡ hơn. Chưa kể năm nay nước ta đặt mục tiêu lạm phát cao hơn thì cũng có dư địa ít nhiều cho chính sách tiền tệ linh hoạt hơn, bên cạnh phối hợp chính sách tài khóa.
Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành chia sẻ kinh nghiệm của các quốc gia trong phát triển và vận hành thị trường bất động sản - Ảnh: VGP/Quang Thương
Khó khăn như vậy, mà chúng ta muốn thực hiện được mục tiêu thì có một điểm chốt mà năm 2022 chúng ta làm chưa tốt, liên quan đến phát triển ngành xây dựng và thị trường bất động sản. Đó là năm nay tập trung đẩy mạnh đầu tư công, kết cấu hạ tầng hơn 700 nghìn tỷ. Cùng với đó là thực hiện tốt hơn chương trình phục hồi phát triển, trong đó có gói hạ tầng 113 nghìn tỷ. Những cái này làm cho bầu không khí chung và tăng trưởng kinh tế có thể giảm bớt khó khăn trong năm 2023 còn nhiều thách thức và khó khăn.
Cái thứ hai phụ thuộc vào những việc chỗ anh Dũng đang làm. Theo tôi được biết qua trao đổi của các anh, khái quát lại thì có 3 nhóm giải pháp mà tôi nghĩ sẽ đặt lên bàn Chính phủ, chỗ Bộ trưởng Xây dựng. Một là liên quan tháo gỡ khó khăn về pháp lý và thủ tục hành chính; nhóm thứ hai là tài chính tiền tệ: Trái phiếu, tín dụng cho bất động sản trong room mới… Hiện nay room mới khó có thể tăng mạnh, tăng cao, khác nhiều so với năm 2022 nhưng sẽ được điều hành uyển chuyển, linh hoạt hơn, cộng với một tỉ lệ nhất định sẽ giám sát. Có thể có những điều chỉnh về đánh giá rủi ro, không phải theo số tiền như trước đây mà theo phân khúc. Rất nhiều chuyên gia đề nghị giống như gói 30.000 tỷ, hiện nay đang đề nghị bên cạnh hỗ trợ lãi suất là gói 100.000 tỷ, đặt biệt cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.
Nhóm thứ ba là nhóm tái cấu trúc, trong đó có phần vĩ mô về mặt chính sách. Tức là lành mạnh hóa khu vực cao cấp hay đầu cơ, đầu tư; khu thứ hai là nhu cầu thực (nhà ở giá phải chăng, nhà ở xã hội, nhà ở công nhân...). Cải tổ chính sách sẽ theo hướng đó, định hướng thị trường. Cái nữa là tái cấu trúc các doanh nghiệp, đặc biệt là nhiều tập đoàn và doanh nghiệp bất động sản lớn.
Với vĩ mô còn nhiều khó khăn và cũng có ít nhiều điểm tích cực như vậy, nếu làm quyết liệt đối với thị trường bất động sản, tôi hy vọng tháng Giêng này sẽ có quyết định triển khai luôn.
Nhiều hội nghị, hội thảo gần đây đều nói là đối với nền kinh tế chung và trong cả bất động sản, trong một thế giới bất định, chúng ta phải chuẩn bị rất nhiều kịch bản khác nhau. Nhưng nhiều khả năng là tình hình sẽ thuận hơn vào nửa cuối năm 2023. Thứ hai, hy vọng lòng tin thị trường người ta sẽ xuống tiền, cộng với những chính sách đó thì thị trường bất động sản và những vấn đề về thanh khoản, áp lực với tỉ giá, lãi suất, trong khoảng 3, 4, 5 tháng đầu năm sẽ được xử lý phần nào. Như vậy, trong khó khăn chúng ta vẫn hy vọng vào một năm mà Việt Nam sẽ tiếp tục phục hồi, giữ được sự ổn định, an toàn hệ thống bên cạnh đảm bảo an sinh xã hội.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM: Tôi có niềm tin là với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cuối năm nay, các luật cơ bản như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản sẽ được thông qua và có tính đồng bộ hơn, thống nhất hơn, tháo gỡ khó khăn lớn nhất về pháp lý.
Trong thời gian 18 tháng chờ Luật mới, tôi cũng rất mong ngay trong tháng 2, Chính phủ có thể ban hành sớm các nghị định xử lý tình huống. Với những khó khăn hiện nay của nền kinh tế thì vấn đề cùng nhau vượt qua là vấn đề quan trọng nhất. Rất cần sự đồng hành của cả hệ thống chính trị, các Bộ ngành, doanh nghiệp, tổ chức tín dụng, người dân… cùng nhau tìm điểm cân bằng hài hoà lợi ích các bên có liên quan, cùng vượt qua khó khăn.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam: Tôi kỳ vọng năm 2023 này thị trường BĐS cũng sẽ được giải quyết, tháo gỡ khó khăn từng bước và dần tiến tới được hoàn thiện thể chế để ổn định.
Vấn đề thứ hai, cũng rất mong muốn trong giai đoạn hiện nay, các cơ chế chính sách cần được xử lý, sửa đổi, bổ sung để cho thị trường BĐS có thể vượt qua những khó khăn. Đề nghị Chính phủ nhanh chóng sớm ban hành để khắc phục những tồn tại, để thị trường BĐS có thể đưa vào triển khai và các tổ chức tín dụng, trên cơ sở hiệu quả dự án, có thể cấp tín dụng đối với các dự án đã hoàn thiện về mặt pháp lý.
Ông Vương Duy Dũng, Cục Phó Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng): Nội dung chia sẻ của các anh cũng khá là đầy đủ đối với kỳ vọng của thị trường bất động sản năm 2023. Với góc độ là cơ quan tham mưu cho Chính phủ, tôi kỳ vọng Chính phủ sẽ ban hành các chính sách, cơ chế kịp thời để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thị trường bất động sản.
Ông Vương Duy Dũng, Cục Phó Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng)
Tôi cũng xin chia sẻ, với các vướng mắc của quy định pháp luật như đã trao đổi từ đầu thì hiện tại, với sự chỉ đạo rất tích cực, quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành liên quan đã rất khẩn trương, tích cực hoàn thiện và hoàn thiện các nội dung Nghị định, quy định sửa đổi liên quan đến pháp luật kinh doanh bất động sản. Với cách làm, tinh thần như vậy, tôi cho rằng các vướng mắc liên quan đến quy định triển khai thực hiện bất động sản sẽ được tháo gỡ nhanh, kịp thời. Sẽ đồng bộ các ngành, chứ không riêng gì một ngành, lĩnh vực nào. Đấy cũng là cơ sở, điều kiện thuận lợi để chúng ta hy vọng thị trường bất động sản năm 2023 và thời gian tới sẽ có sự ổn định và phát triển hơn.
P.V
Năm 2022 khép lại với nhiều biến động của thị trường bất động sản. Cùng điểm lại một vài sự kiện đáng chú ý trong năm 2022.
Theo Savills, TP.HCM hiện không có căn hộ dưới 2 tỷ đồng. Căn hộ có giá từ 2 tỷ đến 5 tỷ đồng chiếm 68% lượng giao dịch.
Cuối năm 2022, giá căn hộ trung bình của Hà Nội giảm nhẹ xuống còn 1.835 USD/m2, giảm khoảng 1% so với quý trước và 6% so với cùng kỳ năm 2021 do nguồn cung hạng sang giảm trong tổng các dự án sơ cấp, và các chính sách chiết khấu giá bán do các chủ đầu tư đưa ra để duy trì khả năng cạnh tranh.
Trong quý 4/2022, thị trường ghi nhận có 2.110 căn hộ được mở bán, giảm 29% so với quý 3 và 9% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân của sự thâm hụt này là do Chính phủ kiểm tra chặt chẽ hơn việc phát hành trái phiếu và thắt chặt tín dụng dẫn đến cả người mua và nhà đầu tư đều ngần ngại đưa ra quyết định.
Trong năm 2023, Hà Nội sẽ tăng cường công tác kiểm tra các dự án đầu tư xây dựng, thanh tra pháp luật về kinh doanh bất động sản…
Chuyên gia kinh tế TS Võ Trí Thành kỳ vọng niềm tin trên thị trường sẽ hồi phục, nhà đầu tư xuống tiền trở lại, tình hình thị trường sẽ thuận hơn từ nửa cuối năm 2023.
Thứ nhất, trong những quy định của pháp luật còn có những bất cập, chồng chéo, gây cản trở cho việc triển khai các dự án bất động sản.
Đó là khẳng định của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM tại tọa đàm: "Tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và triển vọng năm 2023" được tổ chức sáng nay (13/1).
Sau 7 năm thực hiện, HoREA nhận thấy quy định bảo lãnh bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế.
Kể từ năm 2018, thị trường căn hộ Hà Nội có sự chênh lệch lớn giữa giá bán sơ cấp và thứ cấp. Cụ thể, mỗi năm giá sơ cấp trung bình tăng 11%, trong khi giá thứ cấp tăng 5%. Đến nay, giá sơ cấp đã cao hơn giá thứ cấp 42% (tăng từ mức 14% trong năm 2018).